Czy można się nie zbawić? Teoretycznie tak. A jak jest naprawdę? Są tacy, dla których piekło to opuszczony zamek, w którym diabeł niczym śpiąca królewna zastygł w samotności i czeka, kto go do raju przywróci. Tacy wierzą, że Pan Bóg ostatecznie z wszystkimi da sobie radę. Ich zdaniem, piekło istnieje, ale trudno tam trafić, i wcale nie wiadomo, czy to się komuś uda. Wystarczy zrzucić zewnętrzne warstwy czynów i wyborów niczym jasełkowe przykrycia, a potem radować się zbawieniem. To uproszczenie, bo nadzieja zbawienia dla wszystkich ma długą tradycję w Kościele. Zawsze można ufać, że w gronie zbawionych znajdziemy się wszyscy. Ale pewność byłaby zaprzeczeniem prawdy o człowieku, bo czy Odkupienie to wynik przetargu na ludzką wolność? Sama Ewangelia też nie jest reklamą w stylu piarowskiej perswazji zdolnej przekonać najbardziej opornych. Dzięki Bogu człowiek jest wolny, tzn. że nikt go do kochania nie zmusi, a to warunek wiecznego szczęścia. Niebo z przymusu samo stałoby się piekłem.

Odwieczne pytania

Dlaczego człowiek się zbawia? Czy dlatego, że sam tego bardzo chce, czy może dlatego, że Panu Bogu na tym zależy? Bóg pragnie naszego szczęścia za cenę śmierci jednorodzonego Syna, a tak wysoka cena jest wyrazem nieskończonego uczucia, miłości miłosiernej. Miłość nie umiera. Za pragnieniem Boga idzie Jego ofiara, działanie. Skoro Bóg jest nieskończenie dobry, wszechmocny i miłosierny, to każdy może się zbawić, jeśli i jego pragnienie ukonkretni się w czynie. Wiara, która jest pragnieniem, bez uczynków umiera, bo nie była miłością.

Jak trafić do nieba? Czy można dotrzeć tam samemu, na własną rękę, po dróżkach własnych marzeń, pragnień, przyjemności? Czy raczej trzeba skorzystać z bardziej zorganizowanych form podróży? Zapisać się na wycieczkę, wziąć przewodnika, podróżować razem z innymi, pod kierunkiem kogoś, kto mówi, że zna drogę, i można mu wierzyć? Wybór jest ogromny: to może być Jan od Krzyża z Teresą z Ávila, Franciszek z Asyżu i Klara, Ignacy Loyola, Dominik Guzmán, papież Jan Paweł II, Edyta Stein czy Stanisław Kostka.

Jak podróżować?

Życiorysy świętych, ich pisma i dzieła pokazują konkretnie, co zrobić, by właściwie odczytać i wypełnić własne powołanie. Pamięć o bliskich, znajomych i krewnych, którzy zostawili ślady na rozstajach, jeszcze bardziej utwierdza, że niebo może być dla wszystkich, a droga, by je osiągnąć, dla każdego właściwa.

Dla niektórych zbawienie jest jak podróż do lepszego świata, takiego z jesiennych marzeń o dalekich krainach pełnych kolorowych ogrodów, gorących plaż i słońca przeglądającego się w tafli bezkresnej wody.

Jak podróżować? Zamknąć się w kapsule kamedulskiej klauzury, w podwodnej łodzi Karmelu albo spalić się w słońcu afrykańskiej misji, dźwigać w ciele wielbłądziego garbu współmałżonka alkoholika, uprawiać ogród rodzinnego domu, czasem walczyć z wiatrem i chłodem chorób duszy i ciała, skutecznie oddalając pokusę zwątpienia.

By żyć godnie i trafić do nieba, zapewne potrzeba wiele siły, energii i zapału. Czy wszystkich na to stać? Podróżować za jeden uśmiech, szklankę wody, gest dobroci, posługę serca się nie da? Może są jakieś tajemne zaklęcia, by wytrychem otworzyć to, co Piotr kluczami otwiera?

W świadomości wiernych, czego Kościół nie odrzuca, istnieją koła ratunkowe dla tych, którzy znaleźli się za burtą Chrystusowej łodzi. Są tacy, którzy twierdzą, że Pan Jezus sam im objawił pewne formy modlitwy, działania i postaw, które sprawią, że człowiek osiągnie zbawienie. To m.in. św. Siostra Faustyna, która proponuje nabożeństwo do Bożego Miłosierdzia: „Chociażby grzesznik był najzatwardzialszy, jeśli tylko raz zmówi koronkę, dostąpi łaski nieskończonego miłosierdzia”. Św. Małgorzata Maria Alacoque twierdzi, że kto przez dziewięć kolejnych pierwszych piątków miesiąca przystąpi do Komunii św. i ofiaruje ją jako wynagrodzenie za grzechy własne i rodzaju ludzkiego, temu Boże Serce zapewni miłosierdzie w chwili zgonu i nie umrze bez Bożej łaski. Św. Brygida i wiele innych dają konkretne wskazówki, co robić, by obawa życiowego bankructwa się nie ziściła.

Prywatne objawienia nie są kolejną księgą Pisma, biblijnym suplementem, by przypiąć je pinezką do krzyża, co najwyżej mogą się stać zakładką w Ewangelii, by nie zagubić miłosierdzia Słowem posianego w sercu.

Czy wierzyć obietnicom, że za dziesięć zdrowasiek, koronkę lub inne modlitwy da się dopłynąć do nowego życia? Czy nie kłóci się to z Ewangelią, która mówi o krzyżu i zaparciu się siebie, o wierze, która zbawia, o sądzie, który obnaża, kim człowiek był? Czy da się przepłynąć ocean na ratunkowym kole?

Jak modlitwa Łotra

Trafić do nieba, tzn. nadać życiu sens i głęboką nadzieję. Mieć nadzieję i pragnąć, podjąć działanie – choćby proste. Inwestując w życie, trzeba ziarno dobrze wrzucić w ziemię, a to, co wyrośnie, dojrzewać będzie w błękitach jasnego nieba. Czasem wystarczy jedno ziarno jak promyk nadziei, by zebrać plon.

Czego uczą nas święci? Każdy z nich jest niczym fragment wielkiej mapy drogowej, w gęstwinie dróg i ścieżek widać wyraźniej, jak dotrzeć do celu. Na każdej widać tę jedyną, optymalną, która wiedzie do celu, którym jest zbawienie. To Chrystus, który jest Drogą, naznacza życie każdego świętego. Czy jest ona krótsza, czy dłuższa, zależy od tego, skąd człowiek wyrusza, gdzie się znalazł, gdy podjął decyzję, by iść do domu Ojca. Piotr przemierzył świat, a święty Łotr wyruszył już z krzyża. Wystarczyło kilka kroków mierzonych żalem, skruchą czystego pragnienia – i już był na miejscu. Czasem niebo jest bardzo blisko, czasem kryje się za pierwszym zakrętem nakreślonym Koronką do Bożego Miłosierdzia.

Koła ratunkowe są jak modlitwa Łotra, o ile są szczere. To zachęta, by o niebie pomyśleć poważnie, bo jeśli ktoś decyduje się złapać na stopa iskrę nadziei, to oznacza, że pragnie podróży do Boga.

Objawienia prywatne, mówiące o środkach zbawienia, to świadectwo spotkania i działania Kościoła. Trzeba je widzieć w perspektywie życia i działania całego Mistycznego Ciała. Ktoś opłacił to, czego spóźniony na pociąg zbawienia wcześniej nie zarobił. Koła ratunkowe trzeba odnieść do modlitwy i cierpienia, którą Chrystus wydobywa ze skarbca Kościoła, do którego każdy, jak do wspólnej kasy, wkłada oszczędności swej własnej wiary przekutej w miłość uczynków nadziei. To modlitwy, także cierpienia, osób modlących się codziennie, które często nie wiedzą, komu przypadnie pozorny bezsens ich zmagań. Wszyscy jesteśmy w podróży, a w pociągu miłosierdzia, inaczej niż w zwykłej kolei, jest też troska o jadących na gapę.

Nie wszystkie drogi prowadzą do nieba. Prawdziwa jest tylko ta jedyna: to Chrystus miłosierny, który do nieba wprowadza. Miłosierdzie jest dla grzeszników od zawsze zmierzających we właściwym kierunku, ale i dla tych, którzy wypadli z trasy lub jeszcze się nie zdecydowali, by tam wyruszyć, i pragną to zmienić. Droga jest jedna, sposobów podróży wiele. Czas, by każdy odnalazł swój własny za przykładem świętych i z ich pomocą, w jedności Kościoła szczęśliwie dotarł do celu.