W Centrum Dialogu Społecznego w Toruniu, członkowie Klubu Inteligencji Katolickiej oraz zaproszeni goście spotkali się podczas wieczoru wspomnień o dr. Jerzym Matyjku (1926 – 2017). Ten wybitny toruński neurolog zmarł dokładnie rok temu
Spotkanie, które odbyło się 31 stycznia, prowadził dr Michał Białkowski, prezes toruńskiego KIK-u. Powitał on wszystkich przybyłych, wśród których szczególnie podkreślił obecność córek dr. Matyjka – Marii Tomczyk i Teresy Matyjek.
Wielki społecznik
Dr Białkowski zaprezentował bardzo obszerną faktografię życia Matyjka, lekarza, wybitnego działacza katolickiego, wieloletniego prezesa Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu (1978-83 oraz 1990-91), podkreślając jego zaangażowanie w działania opozycji demokratycznej w PRL. Jerzy ze swoją żoną Barbarą byli społecznikami. Oboje zostali odznaczeni przez św. Jana Pawła II krzyżem papieskim Pro Ecclesia et Pontifice (Dla Kościoła i Papieża). Do Torunia przenieśli się z Koszalina wiosną 1973 r. Wówczas rozpoczął się długi okres aktywności małżeństwa Matyjków w KIK-u. Po 1989 r. dr Matyjek zasiadał w Sejmie RP I kadencji (1991-93), sprawując mandat poselski z ramienia Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, a także w Radzie Miasta Torunia (1994-98).
Był członkiem Komisji Duszpasterstwa Rodzin przy KEP. Dr Białkowski, podsumowując wypowiedź, podkreślił, że życie Jerzego Matyjka to służba Kościołowi, społeczeństwu i narodowi, szczególnie na rzecz obrony życia ludzkiego i rozwoju rodziny. Był człowiekiem modlitwy i wzorem dla wielu młodych lekarzy.
Obrońca życia
Reklama
Pierwsze wspomnienie zaprezentował prof. Andrzej Tyc i podkreślił, że dr Matyjek w swoich poczynaniach zawsze dawał świadectwo wiary. W działalności społecznej „ważna była dla niego obrona życia, przy pozostałych sprawach, odmawiał Różaniec” – powiedział prof. Tyc. Kolejną osobą wspominającą był Jan Wyrowiński, który podkreślił wiele charakterystycznych cech w postawie doktora: nie przyjmował prezentów, nie wstydził się swojej wiary, która była nacechowana religijnością ludową, był rozbrajająco szczery, potrafił też w trudnych czasach PRL zgromadzić wielu toruńskich działaczy katolickich przy budowie nowoczesnego kościoła w Bukowinie Tatrzańskiej.
Józef Smolik
Pierwszymi wspomnieniami dzieli się prof. Andrzej Tyc
Człowiek czynu
Bogdan Major, jako jeden ze współtwórców Domowego Kościoła w Toruniu, czyli gałęzi rodzinnej Ruchu Światło-Życie, podkreślił, że jego rodzina ma za sobą prawie 40 lat wspólnych z rodziną Matyjka spotkań formacyjnych. Jerzego cechowała otwartość na innych, życzył drugiemu, aby spełniła się jemu wola Boża. Był przede wszystkim człowiekiem czynu, służby i dialogu, swoje stanowisko prezentował bez emocji. Cechowała go wspólnota myśli z głównymi ideami założyciela ruchu sługi Bożego ks. Franciszka Blachnickiego: „nowy człowiek, nowa wspólnota, nowa kultura”. Natomiast wspomnienia dr. Jerzego Wieczorka związane były przede wszystkim z działalnością w NSZZ „Solidarność”, kiedy dr Matyjek m.in. współuczestniczył w przygotowaniu poradnika „ABC Demokracji”. Wspominał, że Jerzy był zawsze zabiegany, bo odwiedzał chorych, wszak był przede wszystkim lekarzem. Potem nastał czas stanu wojennego, następnie Komitetu Obywatelskiego, koncesjonowanych wyborów w czerwcu 1989 r. W tym wszystkim musiał pogodzić swoją wielką wrażliwość na różne cierpienia ludzi. Prezes Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Waldemar Furmanek zaakcentował, że główny rys postawy życiowej dr. Matyjka to młodość ducha. Miał wiele planów, udzielało się to w dawaniu zadań tym młodszym.
Tata
Spotkanie zwieńczyły wspomnienia Teresy Matyjek. Zaprezentowała swój zachwyt nad postawą modlitwy ojca, który bardzo dużo się modlił, a szczególne uwielbienie miał dla Serca Jezusa. Na myśl o wojnie powiedział: „Wojna to zniszczenie człowieka w środku, w całości”. Często błogosławił, kładąc na głowę ręce, które Teresa czuje do tej pory.
Na zakończenie spotkania dr Białkowski zaprosił wszystkich do wspólnej modlitwy w intencji dr. Jerzego Matyjka.
7 czerwca 1999 roku Toruń znalazł się na pielgrzymim szlaku Ojca Świętego Jana Pawła II podczas jego VII pielgrzymki do Polski. Cała pielgrzymka do ojczyzny trwała w dniach od 5 do 17 czerwca 1999 roku.
Papież nawiedził wówczas następujące miejscowości: Gdańsk, Sopot, Gdańsk Oliwę, Pelplin, Elbląg, Licheń, Bydgoszcz, Toruń, Ełk, Wigry, Siedlce, Drohiczyn, Warszawę, Sandomierz, Zamość, Radzymin, Łowicz, Sosnowiec, Kraków, Gliwice, Stary Sącz oraz Częstochowę. Hasłem pielgrzymki były słowa zaczerpnięte z listu św. Jana Apostoła: Bóg jest miłością. Koordynatorem przygotowań pielgrzymki papieża do ojczyzny był ówczesny biskup pomocniczy diecezji toruńskiej bp Jan Chrapek.
Szósta niedziela Wielkiego Postu nazywana jest Niedzielą Palmową,
czyli Męki Pańskiej, i rozpoczyna obchody Wielkiego Tygodnia.
W ciągu
wieków otrzymywała różne określenia: Dominica in palmis, Hebdomada
VI die Dominica, Dominica indulgentiae, Dominica Hosanna, Mała Pascha,
Dominica in autentica. Niemniej, była zawsze niedzielą przygotowującą
do Paschy Pana. Liturgia Kościoła wspomina tego dnia uroczysty wjazd
Pana Jezusa do Jerozolimy, o którym mówią wszyscy czterej Ewangeliści (
por. Mt 21, 1-10; Mk 11, 1-11; Łk 19, 29-40; J 12, 12-19), a także
rozważa Jego Mękę.
To właśnie w Niedzielę Palmową ma miejsce obrzęd poświęcenia
palm i uroczysta procesja do kościoła. Zwyczaj święcenia palm pojawił
się ok. VII w. na terenach dzisiejszej Francji. Z kolei procesja
wzięła swój początek z Ziemi Świętej. To właśnie Kościół w Jerozolimie
starał się jak najdokładniej "powtarzać" wydarzenia z życia Pana
Jezusa. W IV w. istniała już procesja z Betanii do Jerozolimy, co
poświadcza Egeria. Według jej wspomnień patriarcha wsiadał na oślicę
i wjeżdżał do Świętego Miasta, zaś zgromadzeni wierni, witając go
w radości i w uniesieniu, ścielili przed nim swoje płaszcze i palmy.
Następnie wszyscy udawali się do bazyliki Anastasis (Zmartwychwstania),
gdzie sprawowano uroczystą liturgię. Owa procesja rozpowszechniła
się w całym Kościele mniej więcej do XI w. W Rzymie szósta niedziela
Przygotowania Paschalnego była początkowo wyłącznie Niedzielą Męki
Pańskiej, kiedy to uroczyście śpiewano Pasję. Dopiero w IX w. do
liturgii rzymskiej wszedł jerozolimski zwyczaj procesji upamiętniającej
wjazd Pana Jezusa do Jerusalem. Obie tradycje szybko się połączyły,
dając liturgii Niedzieli Palmowej podwójny charakter (wjazd i Męka)
. Przy czym, w różnych Kościołach lokalnych owe procesje przyjmowały
rozmaite formy: biskup szedł piechotą lub jechał na osiołku, niesiono
ozdobiony palmami krzyż, księgę Ewangelii, a nawet i Najświętszy
Sakrament. Pierwszą udokumentowaną wzmiankę o procesji w Niedzielę
Palmową przekazuje nam Teodulf z Orleanu (+ 821). Niektóre też przekazy
zaświadczają, że tego dnia biskupom przysługiwało prawo uwalniania
więźniów (czyżby nawiązanie do gestu Piłata?).
Dzisiaj odnowiona liturgia zaleca, aby wierni w Niedzielę
Męki Pańskiej zgromadzili się przed kościołem (zaleca, nie nakazuje),
gdzie powinno odbyć się poświęcenie palm, odczytanie perykopy ewangelicznej
o wjeździe Pana Jezusa do Jerozolimy i uroczysta procesja do kościoła.
Podczas każdej Mszy św., zgodnie z wielowiekową tradycją czyta się
opis Męki Pańskiej (według relacji Mateusza, Marka lub Łukasza -
Ewangelię św. Jana odczytuje się w Wielki Piątek). W Polsce istniał
kiedyś zwyczaj, że kapłan idący na czele procesji trzykrotnie pukał
do zamkniętych drzwi kościoła, aż mu otworzono. Miało to symbolizować,
iż Męka Zbawiciela na krzyżu otwarła nam bramy nieba. Inne źródła
przekazują, że celebrans uderzał poświęconą palmą leżący na ziemi
w kościele krzyż, po czym unosił go do góry i śpiewał: "Witaj krzyżu,
nadziejo nasza!".
Niegdyś Niedzielę Palmową na naszych ziemiach nazywano
Kwietnią. W Krakowie (od XVI w.) urządzano uroczystą centralną procesję
do kościoła Mariackiego z figurką Pana Jezusa przymocowaną do osiołka.
Oto jak wspomina to Mikołaj Rey: "W Kwietnią kto bagniątka (bazi)
nie połknął, a będowego (dębowego) Chrystusa do miasta nie doprowadził,
to już dusznego zbawienia nie otrzymał (...). Uderzano się także
gałązkami palmowymi (wierzbowymi), by rozkwitająca, pulsująca życiem
wiosny witka udzieliła mocy, siły i nowej młodości". Zresztą do dnia
dzisiejszego najlepszym lekarstwem na wszelkie choroby gardła według
naszych dziadków jest właśnie bazia z poświęconej palmy, którą należy
połknąć. Owe poświęcone palmy zanoszą dziś wierni do domów i zawieszają
najczęściej pod krzyżem. Ma to z jednej strony przypominać zwycięstwo
Chrystusa, a z drugiej wypraszać Boże błogosławieństwo dla domowników.
Popiół zaś z tych palm w następnym roku zostanie poświęcony i użyty
w obrzędzie Środy Popielcowej.
Niedziela Palmowa, czyli Męki Pańskiej, wprowadza nas
coraz bardziej w nastrój Świąt Paschalnych. Kościół zachęca, aby
nie ograniczać się tylko do radosnego wymachiwania palmami i krzyku: "
Hosanna Synowi Dawidowemu!", ale wskazuje drogę jeszcze dalszą -
ku Wieczernikowi, gdzie "chleb z nieba zstąpił". Potem wprowadza
w ciemny ogród Getsemani, pozwala odczuć dramat Jezusa uwięzionego
i opuszczonego, daje zasmakować Jego cierpienie w pretorium Piłata
i odrzucenie przez człowieka. Wreszcie zachęca, aby pójść dalej,
aż na sam szczyt Golgoty i wytrwać do końca. Chrześcijanin nie może
obojętnie przejść wobec wiszącego na krzyżu Chrystusa, musi zostać
do końca, aż się wszystko wypełni... Musi potem pomóc zdjąć Go z
krzyża i mieć odwagę spojrzeć w oczy Matce trzymającej na rękach
ciało Syna, by na końcu wreszcie zatoczyć ciężki kamień na Grób.
A potem już tylko pozostaje mu czekać na tę Wielką Noc... To właśnie
daje nam Wielki Tydzień, rozpoczynający się Niedzielą Palmową. Wejdźmy
zatem uczciwie w Misterium naszego Pana Jezusa Chrystusa...
Abp Józef Kupny: Jesteśmy w stanie powiedzieć: “Kochamy Cię Jezu”, ale co z Golgotą?
2025-04-13 12:44
ks. Łukasz
ks. Łukasz Romańczuk
O godz. 11:30 rozpoczęła się Liturgia w Niedzielę Palmową, pod przewodnictwem abp. Józefa Kupnego, metropolity wrocławskiego,. Przy głównym wejściu do Katedra Wrocław odbyło się poświęcenie palm oraz przeczytana został fragment Ewangelii wg św. Łukasza mówiący o wjeździe Pana Jezusa do Jerozolimy, następnie procesyjnie, z palmami w ręku wszyscy udali się do wnętrza katedry.
Po odśpiewaniu Męki Pańskiej, homilię wygłosił abp Józef Kupny. - Dzisiaj rozpoczynamy obchód misterium paschalnego. Na początku Mszy św. wysłuchaliśmy się w opis triumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy, a przed chwilą opis Męki Pana naszego Jezusa Chrystusa. Jakiż kontrast pomiędzy tymi wydarzeniami. Uroczysty wjazd do świętego miasta, a potem niewyobrażalne cierpienie i śmierć na krzyżu poza murami Jerozolimy - opisywał arcybiskup.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.