Reklama

Wiara

Do tańca i do różańca

Przypuszczam, że dzisiejszy Hamlet mógłby w dłoniach zamiast czaszki trzymać smartfon z nieograniczonym dostępem do rozrywki. I dylemat byłby wcale nie mniejszy: bawić się czy się nie bawić...

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pytanie nie jest zgoła bezzasadne i banalne. Zabawa stała się nie tyle dodatkiem, co w znacznej mierze główną treścią życia. Zabawą sprzedaje się medialny content, jedną z najbardziej dochodowych gałęzi jest ogólnie pojęty show-biznes. Jeśli przyjmiemy funkcjonujący od wieków podział naszego życia na post i karnawał, śmiało można powiedzieć, że trwamy w permanentnym karnawale. Co gorsza, wielu badaczy i krytyków kultury zwraca uwagę na niszczący charakter takiego stanu rzeczy.

W świecie zabawy

Co w takim świecie ma zrobić chrześcijanin? Czy poddać się temu transowi, który może duchowo uśmiercić człowieka? Czy zgodzić się na ten stały zawrót głowy, ucieczkę przed trudem życia, narkotyczne uzależnienie od ciągłej zabawy, rozrywki, klików, lajków, filmików, vlogów, kolejnego telewizyjnego programu rozrywkowego, wciąż nowych formatów takiego czy innego show? Czy może wyjściem jest dla wierzących odcięcie się od permanentnego karnawału i przejście na „postny styl”, szukanie ciągłej powagi? Jak odnaleźć się dzisiaj w tej odwiecznej wojnie między postem a karnawałem?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Niektórzy pytają, czy dziś chrześcijanie mają prawo do zabawy, tańca, śmiechu, korzystania z życia. Jeszcze inni chcieliby nas zamknąć w kruchcie, a wszelkie roszczenia do czerpania radości z tego, co niesie świat, uważają za dowód schizofrenii i stają się amunicją wymierzoną przeciw religii. Jeszcze inni parodiują znaną dziecięcą piosenkę Chrześcijanin tańczy, jakby widok pląsającego ucznia Chrystusa nie mógł im się zmieścić w głowie.

Do tańca i do różańca

Od wielkiego pytania Hamleta, przerobionego na potrzeby współczesnej kultury, proponuję przejść do naszego rodzimego przysłowia – a te, jak wiadomo, są mądrością narodu. W tym przypadku jest to mądrość narodu katolickiego, bo przecież o różaniec chodzi. Powiedzieć, że ktoś jest „do tańca i do różańca”, to właściwie wskazać człowieka, który jest poukładany, który nie stroni od zabawy, ale też nie zaniedbuje życia duchowego, modlitewnego. Już samo to stwierdzenie, uświęcone wielowiekową tradycją, zawiera pozytywne spojrzenie na obie strony życia i pozwala im istnieć razem. Nie szykuje wojny, w której jedno na pewno musi zwyciężyć drugie. To stare, mądre polskie powiedzenie pokazuje, że zwycięski jest ten, kto nie uśmierca jednej rzeczywistości, aby mogła żyć druga. Tutaj zwycięstwem jest wcale niełatwy do uchwycenia balans. Spójrzmy zatem na owe „taniec” i „różaniec”, pamiętając, że to słowa klucze, które trzeba brać symbolicznie – jako reprezentację dwóch biegunów rzeczywistości.

Zabawa i zatracenie

Reklama

Nie miejsce tutaj na socjologiczny wykład na temat zmiany paradygmatu zabawy. Bo to, że sposób naszej zabawy ciągle się zmienia, nie ulega dyskusji. Dziś mamy cały zestaw narzędzi służących rozrywce. Wciąż jednak warto pamiętać, że zabawa nie jest równoznaczna z radością. Radość jest bardziej duchowym przeżyciem, jest stanem ducha, zabawa zaś – bardziej doznaniem zmysłowym. Współczesne pokolenia mają bardzo dużo rozrywki, co wcale nie przekłada się na ich poczucie radości życia. Jest wręcz przeciwnie.

Zauważmy, że chrześcijanie zasadniczo nie byli głosicielami zabawy. Jeśli czymś wyróżniali się od świata, to przede wszystkim miłością. Ale ich znakiem firmowym jest także radość. „(...) aby radość wasza była pełna” – mówił do swoich uczniów Jezus Chrystus (J 15, 11). I właśnie ta radość płynąca z łączności z Bogiem jest miarą wszelkiej innej radości. Chrześcijanie, wiedząc o tym, odrzucali taką zabawę, która ową łączność może zerwać, zakłócić, zniszczyć. Jeśli to się dzieje, zabawa właściwie przestaje już być zabawą, a staje się zatraceniem, uzależnieniem, „nieznośną lekkością bytu”.

Aby uchwycić różnicę między zabawą a zatraceniem, aby nie zgubić prawdziwej radości, potrzebna jest aktywność duchowa, potrzebna jest modlitwa, potrzebny jest post.

Podziel się cytatem

To zaś w żadnym wypadku nie może być formą ucieczki od świata, to nie „foch” na tych, którzy chcą się bawić. To po prostu dbałość o rzeczywiste i prawdziwe źródło radości. A ono jest w duszy, a nie w zmysłach.

Nie mieszać

Reklama

Napięcie, które rodzi nasze polskie przysłowie, zbudowane jest także na tym, że nie da się tych dwóch postaw sprowadzić do jednej ani ich połączyć. I dobrze, że są oddzielne. A to oznacza, że jeśli taniec, to nie różaniec i na odwrót. Sprawy poważne niech zostaną poważnymi. Trzeba o tym przypominać w czasie, kiedy niezdarnie, tanio i karykaturalnie niektórzy próbują „sprzedać” religię, wiarę, duchowość w pudełku, z którego za chwilę wyskoczy głowa klowna na sprężynce. By udowodnić, jaka to religia jest fajna i jak się będziemy dobrze bawić. „Różaniec” z naszego przysłowia nie powinien być nigdy skakanką. Bo po pierwsze, zatracimy jego wartość, a po drugie, takim go proponując ludziom, będziemy wobec nich nieuczciwi – na końcu okaże się bowiem, że opowieść o życiu, śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa w żaden sposób zabawy nie przypomina.

Podobnie, tyle że na zasadzie lustrzanego odbicia, ma się nasz „taniec”. Nie oczekujmy od zabawy tego, że będzie niosła wielkie, głębokie treści, że musi być nie wiadomo jak uduchowiona. Niech się zabawa rządzi swoimi prawami. Nie przykładajmy do niej miary nad wyraz poważnej, statecznej, przeintelektualizowanej. Zabawa jest po prostu zabawą – i niech tak zostanie. Nie mieszajmy tych dwóch światów.

Wniosek

Pozwólmy, aby taniec tańczył, a modlitwa się modliła. Miejmy też czas na jedno i na drugie, ale we właściwej kolejności. Przysłowie bowiem zaczyna od tańca; w życiu jest dokładnie odwrotnie. Trzeba zacząć od modlitwy. Modlitwa pozwala na duchową, wewnętrzną równowagę, jest miarą naszego życia. Jest wielu ludzi, którzy przez nieokiełznaną zabawę się zatracili, rozpuścili prawdziwą radość w odmętach zmysłowych doznań. A całe mnóstwo jest takich, którzy znajdują czas na post i modlitwę, a nie przestali się dobrze bawić i mają w sobie radość.

Na koniec – mała uwaga do wielkiej historii. Wspomina się przy okazji biografii Franciszka, że był i wciąż jest żarliwym miłośnikiem tanga. W młodości uwielbiał ten taniec. Wiadomo, że dziś argentyńskie tango znajduje się na liście niematerialnego dziedzictwa ludzkości i leży bardzo daleko od współczesnych form (nie tylko tanecznych) zatracenia się w kulturze zabawy, o którym była mowa wyżej. Gdy patrzy się na papieża, warto zadać sobie pytanie: Czy taniec przeszkodził mu w różańcu? Nie sądzę. Może nawet pomógł. I wreszcie: Czy uśmiech Franciszka to uśmiech człowieka rozbawionego czy radosnego?

2020-02-11 08:56

Ocena: +2 -2

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W sprawie Komunii dla rozwiedzionych papież bliższy kard. Caffarry

[ TEMATY ]

papież

Franciszek

Bożena Sztajner/Niedziela

Papież Franciszek w sprawie możliwości udzielania Komunii św. osobom rozwiedzionym, żyjącym w nowych związkach opowiada się raczej za stanowiskiem reprezentowanym przez kardynałów Caffarrę, Müllera czy Saraha, niż tezami wypowiedzianymi wcześniej przez kard. Waltera Kaspera – uważa ceniony włoski watykanista, Sandro Magister.

W swoim blogu: chiesa.espresso.repubblica.it Magister przypomina słowa wypowiedziane niedawno przez Ojca Świętego w wywiadzie udzielonym Valentinie Alazraki z meksykańskiej telewizji Televisa. Pytany między innymi o kwestię Komunii św. dla rozwiedzionych żyjących w nowych związkach, papież stwierdził, że w ten sposób nie rozwiązuje się niczego, tym bardziej jeśli osoby te chcą, usiłują, bowiem Komunia św. nie jest jakimiś wyróżnieniem, zaś oczekiwania zmian w aktualnej dyscyplinie Kościoła uznał za wyolbrzymione.
CZYTAJ DALEJ

Maryja jest dla nas najwyrazistszym znakiem, jak potężna jest łaska Boga

2024-12-07 20:50

[ TEMATY ]

adwent

rozważania

św. Ojciec Pio

Adwent z o. Pio

red.

Może się nam wydawać, że świat zmierza w złą stronę. Zło rodzi zło, przemoc rodzi przemoc, a agresja nieraz pociąga za sobą jeszcze większą agresję i nienawiść… Czy jest jakaś granica, jakaś tama dla tej fali zła? Jaka na nią jest odpowiedź Boga?

Jest nią Niepokalana i Jej Syn – Jezus. Bóg w swej nieograniczonej łasce i miłosierdziu powołał do życia w czasie i miejscu, które sam wybrał, Niewiastę wolną od jakiegokolwiek zła, czystą, nienaruszoną, nieskażoną skutkami grzechu. Zrobił to dla nas i naszego zbawienia, dla ratunku dla świata, aby dać nam przez Jej czyste łono i życie Zbawiciela, których odkupił wszystkich swą krwią.
CZYTAJ DALEJ

W kwestii nauczania religii: Kościół nie chce niczego więcej niż tego, by respektowano prawo

2024-12-09 12:11

[ TEMATY ]

katecheza

Karol Porwich/Niedziela

- Strona kościelna chce rozmawiać, jest otwarta na ustępstwa, przedstawia konkretne kompromisowe rozwiązania. Niestety ze strony MEN brakuje chęci wysłuchania jakichkolwiek innych opinii. Jest forsowanie swojego programu, z pominięciem prawa - mówi prof. Aneta Rayzacher-Majewska, konsultor Komisji Wychowania Katolickiego KEP. W rozmowie z KAI prof. Rayzacher-Majewska wskazuje na przyczyny impasu w rozmowach miedzy stroną kościelną a rządową w ramach Podkomisji ds. religii w szkole. Zwraca również uwagę na problemy i trudności, które w związku z polityką MEN mogą dotknąć katechetów.

Maria Czerska (KAI): Rozmowy między stroną rządową i kościelną w ramach Podkomisji ds. religii w szkole znalazły się w impasie. Z czego, Pani zdaniem, to wynika?
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję