Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Sztuka w służbie ewangelizacji

Czasem stawiamy sobie pytanie: jakie jest znaczenie sztuki w życiu Kościoła. Na pewno rzeczywistość duchowa – niejednokrotnie trudna do wysłowienia – staje się dzięki niej łatwiejsza w odbiorze.

Niedziela sosnowiecka 47/2020, str. V

[ TEMATY ]

sztuka sakralna

Archiwum redakcji

Fragment polichromii Włodzimierza Tetmajera w sosnowieckiej katedrze

Fragment polichromii Włodzimierza Tetmajera w sosnowieckiej katedrze

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Każdy artysta, tworząc, naśladuje największego artystę – Boga. Bóg jest najwspanialszym budowniczym stworzonego przez siebie dzieła, a człowiek wobec tak pojętego świata staje zachwycony, kontemplując jego uroki.

Najpiękniej wyraził to Jan Kochanowski w jednej ze strof hymnu: „Tyś pan wszystkiego świata, Tyś niebo zbudował. I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował. Tyś fundament założył nieobeszłej ziemi. I przykryłeś jej nagość zioły rozlicznemi”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W stronę piękna

Zachwyt nad pięknem stworzenia i próba odpowiedzi na pytanie na czym polega piękno, nurtowało wielu znakomitych ludzi różnych czasów. Pitagoras mówił: „Wszystko jest piękne dzięki liczbie”. Platon pisał: „Zachowanie miary i proporcji jest zawsze pięknem”. A Arystoteles dodawał: „Piękno jest w wielkości i ładzie”. W okresie wczesnochrześcijańskim św. Augustyn twierdził, że „podoba się tylko piękno, w pięknie – kształty, w kształtach – proporcje, w proporcjach – liczby”. W okresie odrodzenia Alberti powiadał: „Piękno jest jakąś zgodnością i wzajemnym zgraniem części”. Wybitny malarz doby baroku Poussin, twierdził: „Idea piękna zstępuje w materię, jeśli w tej jest ład, miara i forma”.

Diecezja sosnowiecka posiada – wbrew opinii niektórych – bogatą tradycję i różnorodne obiekty sztuki sakralnej.

Podziel się cytatem

Reklama

Dzięki sztuce – określanej również jako „umiejętność wytwarzania rzeczy estetycznie wartościowych i pięknych” – człowiek czerpie niewypowiedzianą przyjemność. Ludzie starali się opisywać i kategoryzować doświadczenie sztuki. Działem filozofii zajmującym się warunkami piękna, jest estetyka. Za jej ojca uważa się Alexandra Gottlieba Baumgartena, a jednym z największych XVIII-wiecznych badaczy piękna i odkrywców sztuki antycznej Grecji jest Johann Joachim Winckelmann. Wśród różnych działów sztuki, do Boga najbardziej zbliża jednak sztuka sakralna. Jej dzieje sięgają najdawniejszych form realizacji przedmiotów magicznych, śpiewu i tańca, jakie ludzie tworzyli w celach błagalnych wobec sił nadprzyrodzonych (np. jaskinie w Lascaux lub Altamirze). Współcześnie to określenie stosowane jest w odniesieniu do sztuki chrześcijańskiej i dotyczy m.in. architektury kościelnej, rzeźby i malarstwa świątyń oraz muzyki i pieśni wykonywanych podczas liturgii. Doświadczając jej najbardziej zbliżamy się do Boga, czego wyrazem z jednej strony jest wizualizacja scen biblijnych i życia świętych, a z drugiej – uczestnictwo w chwale Boga (np. romańskie czy gotyckie katedry).

Skarby diecezji

Diecezja sosnowiecka, utworzona z terytoriów wchodzących w granice diecezji: częstochowskiej, kieleckiej i krakowskiej, posiada – wbrew opinii niektórych – bogatą tradycję i różnorodne obiekty sztuki sakralnej.

Zarówno wspaniałe świątynie, których tradycja sięga średniowiecza, jak i oryginalne wyposażenie wnętrz – są ważnym świadectwem wiary ludzi. Jak pisała Ewa Chmielewska, przestrzeń kościoła „to księga napisana przez ludzi posługujących się najcenniejszymi darami Boga – intelektem i inwencją twórczą, użytymi w celu głoszenia czci i chwały Boga oraz przybliżenia Go wiernym”.

W Liście do artystów Ojciec Święty Jan Paweł II wzywał, aby „na nowo odkryć głęboki wymiar duchowy i religijny sztuki, który w każdej epoce znamionował jej najwznioślejsze dzieła”, aby przez „przymierze istniejące od zawsze między Ewangelią a sztuką – niezależnie od swoich aspektów funkcjonalnych – odpowiedzieć na wezwanie do wniknięcia twórczą intuicją w głąb tajemnicy Boga Wcielonego, a zarazem w tajemnicę człowieka”.

Warto więc bliżej przyjrzeć się temu, co znajduje się wokół nas, a pozostaje niekiedy niezauważone i wciąż nieodkryte.

2020-11-18 11:37

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmartwychwstały w sztuce

Niedziela bielsko-żywiecka 17/2021, str. VII

[ TEMATY ]

sztuka sakralna

Monika Jaworska

Rzeźba ołtarzowa Chrystusa Zwycięzcy w kościele św. Klemensa w Ustroniu

Rzeźba ołtarzowa Chrystusa Zwycięzcy w kościele św. Klemensa w Ustroniu

W Niedzielę Miłosierdzia Bożego Elżbieta i Andrzej Georgowie z parafii św. Klemensa w Ustroniu wygłosili zdalnie ostatni wykład w ramach cyklu „Wielkanoc w sztuce plastycznej religijnej i sakralnej”.

Poruszyli tematykę przedstawień wizerunku Jezusa zmartwychwstałego w sztuce. – W kościołach rzymskokatolickich na całym świecie od Niedzieli Wielkanocnej przez cały okres wielkanocny zdobią ołtarze główne rzeźby zmartwychwstałego Chrystusa – Chrystusa Zwycięzcy z symbolizującą zwycięstwo chorągwią w ręku. W kościele św. Klemensa, papieża i męczennika, w Ustroniu, rzeźba ołtarzowa wygląda na starożytną i w nieco odmienny sposób od innych tego rodzaju rzeźb przedstawia Chrystusa Zwycięzcę – zauważyli małżonkowie, wskazując, że w naszej diecezji ciekawa jest również instalacja: zmartwychwstały Chrystus, znajdująca się we wschodniej części cmentarza w Pogórzu.
CZYTAJ DALEJ

Niedziela Palmowa w tradycji Kościoła

Szósta niedziela Wielkiego Postu nazywana jest Niedzielą Palmową, inaczej Niedzielą Męki Pańskiej. Rozpoczyna ona najważniejszy i najbardziej uroczysty okres w roku liturgicznym - Wielki Tydzień.

Liturgia Kościoła wspomina tego dnia uroczysty wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy, o którym mówią wszyscy czterej Ewangeliści. Uroczyste Msze św. rozpoczynają się od obrzędu poświęcenia palm i procesji do kościoła. Zwyczaj święcenia palm pojawił się ok. VII w. na terenach dzisiejszej Francji. Z kolei procesja wzięła swój początek z Ziemi Świętej. To właśnie Kościół w Jerozolimie starał się bardzo dokładnie powtarzać wydarzenia z życia Pana Jezusa. W IV w. istniała już procesja z Betanii do Jerozolimy, co poświadcza Egeria (chrześcijańska pątniczka pochodzenia galijskiego lub hiszpańskiego). Autorka tekstu znanego jako Itinerarium Egeriae lub Peregrinatio Aetheriae ad loca sancta. Według jej wspomnień w Niedzielę Palmową patriarcha otoczony tłumem ludzi wsiadał na osiołka i wjeżdżał na nim do Świętego Miasta, zaś zgromadzeni wierni, witając go z radością, ścielili przed nim swoje płaszcze i palmy. Następnie wszyscy udawali się do bazyliki Zmartwychwstania (Anastasis), gdzie sprawowano uroczystą liturgię. Procesja ta rozpowszechniła się w całym Kościele. W Rzymie szósta niedziela Przygotowania Paschalnego początkowo była obchodzona wyłącznie jako Niedziela Męki Pańskiej, podczas której uroczyście śpiewano Pasję. Dopiero w IX w. do liturgii rzymskiej wszedł jerozolimski zwyczaj urządzenia procesji upamiętniającej wjazd Pana Jezusa do Jeruzalem. Z czasem jednak obie te tradycje połączyły się, dając liturgii Niedzieli Palmowej podwójny charakter (wjazd i pasja). Jednak w różnych Kościołach lokalnych procesje te przybierały rozmaite formy, np. biskup szedł pieszo lub jechał na oślęciu, niesiono ozdobiony palmami krzyż, księgę Ewangelii, a nawet i Najświętszy Sakrament. Pierwszą udokumentowaną wzmiankę o procesji w Niedzielę Palmową przekazuje nam Teodulf z Orleanu (+ 821). Niektóre przekazy podają też, że tego dnia biskupom przysługiwało prawo uwalniania więźniów.
CZYTAJ DALEJ

Abp Józef Kupny: Chrystus był przy mordowanych w Katyniu, był z ofiarami tragedii smoleńskiej

2025-04-14 17:00

Marzena Cyfert

Msza św. w ceremoniale wojskowym w 85. rocznicę Zbrodni Katyńskiej

Msza św. w ceremoniale wojskowym w 85. rocznicę Zbrodni Katyńskiej

– Nie byli sami, nie odchodzili samotnie. Chrystus był przy nich. On jest też z nami, z rodzinami, które cierpią – mówił abp Józef Kupny w bazylice św. Elżbiety we Wrocławiu.

Metropolita wrocławski przewodniczył Eucharystii w 85. rocznicę Zbrodni Katyńskiej. We Mszy św. sprawowanej w ceremoniale wojskowym uczestniczyli oficerowie i żołnierze Wojska Polskiego, kombatanci, Dolnośląska Rodzina Katyńska, dyrektor wrocławskiego oddziału IPN, Dolnośląski Kurator Oświaty. Obecne były poczty sztandarowe i mieszkańcy miasta. Msza św. była częścią obchodów Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję