Reklama

Wiadomości

Superbakteria gotowa do ataku

Co roku na skutek zakażenia bakteriami opornymi na leczenie na świecie umiera 700 tys. osób, z czego 25 tys. w samej Europie. Jeśli nic się nie zmieni, ludzkość stanie w obliczu nowej pandemii.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

O antybiotykooporności bakterii mówi się od kilku lat, choć problem istnieje znacznie dłużej. Nie dotyczy tylko środowisk szpitalnych, jak przyjęło się powszechnie uważać. Efekt tego stanu rzeczy, który należy rozpatrywać wieloaspektowo, prowadzi do swoistego uwstecznienia możliwości medycyny. Czy doczekamy czasów, w których znów będziemy umierać na choroby jeszcze niedawno wyleczalne? Z dużą dozą prawdopodobieństwa można powiedzieć: tak.

Lekooporność

Mechanizmy obronne bakterii wobec działania antybiotyków dzielimy na pierwotne i nabyte. Nas interesuje ten drugi rodzaj, on bowiem w bliżej nieznanej perspektywie niesie prawdziwe zagrożenie dla ludzkości. Badacze szacują, że najwyżej kilka dekad dzieli nas od globalnej tragedii. Niestety, to my sami ponosimy winę za rozwój superbakterii.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Być może pamiętamy te lata, w których na każdą dolegliwość doktor zapisywał kurację antybiotykami, częstokroć na usilną prośbę pacjenta. Stosowanie ich w przypadku infekcji wirusowych czy tym bardziej w ramach profilaktyki przyczyniło się do nieskuteczności tych medykamentów w chorobach bakteryjnych. Sytuacja staje się szczególnie groźna, gdy pacjentem jest dziecko. Nie raz bez potrzeby młodziutki człowiek otrzymuje antybiotyk już przy pierwszych objawach choroby. To wciąż popularna praktyka. Powszechność zastosowania antybiotyków nie ogranicza się jednak tylko do terapii. Używanie ich na masową skalę w hodowli zwierząt i roślin sprawiło, że spośród różnych gatunków bakterii zaczęły ewoluować takie, które wytworzyły mechanizmy lekooporności. W praktyce oznacza to, że tak „uzbrojone” bakterie wykazują całkowitą niewrażliwość na leczenie antybiotykami. Mimo terapii wciąż się namnażają, a zakażony organizm pozostaje bezsilny wobec postępu infekcji.

Epokowe odkrycie

Pierwszy antybiotyk został odkryty niespełna 100 lat temu. W 1928 r. Alexander Fleming zwrócił uwagę na zupełny przypadek. Otóż na podłożu zanieczyszczonym pleśnią Penicillium chrysogenum nastąpiło zatrzymanie wzrostu kultur bakterii z rodzaju Staphylococcus. Okazało się, że penicylina, bo o niej mowa, znakomicie zakłóca syntezę ściany komórkowej bakterii. Niebawem pojawiły się kolejne antybiotyki – naturalne, półsyntetyczne i syntetyczne – co przyczyniło się do ocalenia setek milionów ludzi. Lekarze wreszcie dysponowali bronią do walki z chorobami zakaźnymi. Mogło się wydawać, że jeden ważny problem zdrowotny został raz na zawsze rozwiązany. Dziś już wiemy, że w dużym stopniu medycyna może jednak wrócić do punktu wyjścia. Jeśli skala stosowania antybiotyków się nie zmniejszy, a oprócz tego nie powstaną nowe, bardziej skuteczne, lub nie wdroży się innych procedur leczniczych, w niedługim czasie zwykłe zadrapanie podczas pracy w przydomowym ogródku będzie nas kosztowało życie. Nieleczone zakażenie nawet małej ranki może doprowadzić do sepsy – totalnej reakcji zapalnej, która obejmie cały organizm.

Bakteria lekarstwem?

Reklama

Antybiotyki wykazują działanie bakteriobójcze lub bakteriostatyczne, czyli ograniczają możliwości rozmnażania się bakterii: m.in. upośledzają przepuszczalność błony komórkowej bakterii (np. gramicydyna) i zakłócają syntezę białek (np. streptomycyna). Należy jednak pamiętać, że nie są one obojętne wobec funkcjonowania organizmu człowieka, wykazują bowiem szkodliwość dla jego naturalnej flory bakteryjnej. Jak to rozumieć?

W naszych jelitach występują bakterie, które śmiało można nazwać korzystnymi dla ludzkiego zdrowia. Biorą one udział w procesach gnilnych i fermentacyjnych. Dzięki nim dochodzi m.in. do rozpadu niestrawionych białek. Kiedy równowaga ilościowa i jakościowa zostaje zaburzona – np. na skutek stosowania antybiotyków – jelita „manifestują” ten stan różnymi dolegliwościami. Najczęściej występuje biegunka. Nawet krótkotrwałe stosowanie antybiotyków może w znacznym stopniu upośledzić bakteryjny ekosystem przewodu pokarmowego. Dlatego coraz popularniejsza staje się terapia probiotykami, czyli bakteriami Lactobacillus i Bifidobacterium. Zwyczajowo lekarze powinni dołączać odpowiednie preparaty do kuracji antybiotykowej. Pierwotne probiotyki znajdziemy natomiast m.in. w jogurtach naturalnych i innych fermentowanych produktach mlecznych. Te, jeśli nie mamy zdrowotnych przeciwwskazań, warto w ramach profilaktyki spożywać codziennie.

Bez badań i testów ani rusz

Zanim lekarz, by pójść po linii najmniejszego oporu lub dla świętego spokoju, ulegnie naciskom pacjenta i przepisze antybiotyk, powinien skierować chorego na badanie morfologiczne oraz test CRP. W przypadku zakażeń dróg oddechowych dopominajmy się szybkiego testu paciorkowcowego, a także posiewu wymazu z gardła. Tylko na tej udokumentowanej podstawie będzie zasadne zastosowanie antybiotykoterapii.

Reklama

Eksperci zauważają także, że bezobjawowe nosicielstwo nie wymaga leczenia antybiotykami. Sama obecność patogenów nie powinna pociągać za sobą automatycznej terapii. Pamiętajmy, że profilaktyczne stosowanie antybiotyków tylko obniża naszą odporność.

Dane szacunkowe specjalistów mówią same za siebie. W ponad połowie przypadków przepisywania antybiotyków w gabinetach lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej nie ma ku temu medycznego uzasadnienia. W Polsce do 90% antybiotyków używanych jest w leczeniu pozaszpitalnym.

1000-letni specyfik ratunkiem?

W IX wieku w staroangielskim poradniku medycznym Medicinale Anglicum (ang. Bald’s Leechbook) spisano recepturę, która w świetle współczesnych badań okazuje się wciąż skutecznym medykamentem. Mikstura z tysiącletniego przepisu radzi sobie tam, gdzie dzisiejsze antybiotyki są bezsilne. Czosnek, cebula (ewentualnie por), krowia żółć oraz wino dają specyfik zwalczający szczepy bakterii odpornych na obecnie stosowane farmaceutyki. Jedynym warunkiem powodzenia kuracji bazującej na tym naturalnym środku jest ścisłe przestrzeganie średniowiecznych proporcji, co potwierdzili naukowcy.

Jessica Furner-Pardoe jako jedna z badaczek wzięła udział w eksperymencie. Pokazała siłę „eliksiru” wobec bakterii tworzących trwałe struktury zwane biofilmami. Maść stosowana ongiś w chorobach oczu sprawia, że m.in. typowo szpitalna bakteria Acinetobacter baumannii czy lekooporne Stenotrophomonas maltophilia tudzież wywołujące sepsę gronkowiec Staphylococcus epidermidis i prowadzący m.in. do anginy paciorkowiec Streptococcus pyogenes, muszą ulec sile naturalnego leku.

Reklama

O ile człowiek z pokorą podejdzie do odkryć przodków i nie uprze się, by „udoskonalać” je w celach komercyjnych, istnieje prawdopodobieństwo wygrania z lekoopornymi bakteriami.

Uwaga na te bakterie!

Narastająca lekooporność dotyczy następujących szczepów bakteryjnych:

Escherichia coli – zakażenia układu moczowego, szpitalne zapalenie płuc, bakteriemia i/lub sepsa

Klebsiella pneumoniae – m.in. zakażenia układu moczowego, zapalenie płuc, bakteriemia/sepsa

Staphylococcus aureus – m.in. sepsa, zakażenia: skóry, tkanek miękkich; zapalenie kości

Streptococcus pneumoniae – zapalenia: płuc, opon mózgowo-rdzeniowych, ucha środkowego; sepsa

Pałeczki – salmonellozy odzwierzęce, czerwonka bakteryjna

Neisseria gonorrhoeae – rzeżączka

2022-06-21 13:48

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pionierski produkt polskich naukowców do walki z wirusami

Czy spożywanie nowego suplementu diety przeciwko wirusom i bakteriom może uchronić społeczeństwo od kolejnej fali zachorowań? Dzięki pracy polskich naukowców jest to już możliwe.

Podziel się cytatem Od długiego czasu trwają prace zespołu wielu naukowców ze wszystkich stron świata nad poszukiwaniem rozwiązań do walki z wirusami w tym między innymi z wirusem SARS-CoV-2. Dostępne szczepionki łagodzą objawy przejścia chorób, trwają również prace nad tabletkami o podobnym działaniu, które mają wesprzeć już zainfekowane osoby w walce z wirusami. Zespół polskich naukowców, postawił sobie natomiast odmienne pytanie. Jak wesprzeć organizm, by obniżyć ryzyko zarażenia się wirusami i spowolnić ich emisję w społeczeństwie?
CZYTAJ DALEJ

Prałat Opus Dei na audiencji u Papieża

2025-05-14 17:41

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Ojciec Święty Leon XIV przyjął dziś rano na audiencji prałata Opus Dei, ks. Fernando Ocáriza, któremu towarzyszył jego wikariusz pomocniczy, ks. Mariano Fazio. Było to krótkie spotkanie, podczas którego Papież wyraził swoją bliskość i życzliwość.

Była to jedna z pierwszych audiencji Ojca Świętego Leona XIV. O spotkaniu poinformowało Opus Dei. Z informacji wynika, że Ojciec Święty zapytał m.in. o aktualne prace nad statutami Prałatury. Leon XIV z dużym zainteresowaniem wysłuchał przedstawionych mu informacji.
CZYTAJ DALEJ

"Rerum novarum". Kamień węgielny katolickiej nauki społecznej

2025-05-14 21:11

[ TEMATY ]

Encyklika

Leon XIII

Papież Leon XIV

pl.wikipedia.org

Philip de László "Portret Leona XIII" (1900)

Philip de László Portret Leona XIII (1900)

15 maja 1891 r. papież Leon XIII ogłosił encyklikę "Rerum novarum". Ta data, jak i wybór kard. Prevosta na papieża Leona XIV jest okazją do przypomnienia treści tego dokumnetu.

Wspomniany dokument papieski, ogłoszony 15 maja 1891 z podtytułem „encyklika w sprawie robotniczej”, wskazywał zarówno na zakres tematyczny poruszanych w nim zagadnień, jak i na głównych jego odbiorców: świat pracy, rozumiany szeroko, a więc obejmujący i pracobiorców, i pracodawców. Zanim dokument ten ujrzał światło dzienne, jego autor ogłosił kilka innych encyklik o tematyce społecznej, choć z pewnością nie tej rangi, m.in.: „Quod Apostolici muneris” z 28 grudnia 1878 – o prawno-moralnych podstawach porządku społecznego oraz istnienia warstw i klas społecznych; „Humanum genus” z 20 kwietnia 1884 – m.in. o korporacyjnym ustroju średniowiecza, mającym stanowić wzór dla tworzenia nowych form organizowania się społeczeństwa; „Immortale Dei” z 1 listopada 1885 – o chrześcijańskim ustroju państwa; „Diuturnum illud” z 29 czerwca 1887 – o pochodzeniu władzy państwowej; „Libertas” z 20 czerwca 1888 – o wolności osoby ludzkiej; „Sapientiae christanae” z 10 stycznia 1890 – o społecznych obowiązkach katolików.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję