Reklama

Niedziela Kielecka

„Bogowie i ludzie” w pejzażu kulturowym Litwy

Jak bliska, a zarazem inna jest litewska sztuka ludowa w stosunku do naszej polskiej, rodzimej, można przekonać się, odwiedzając wystawę „Bogowie i ludzie. Rok obrzędowy w litewskiej sztuce ludowej”.

Niedziela kielecka 24/2024, str. VI

[ TEMATY ]

Kielce

TD

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chodzi o sztukę głównie XIX-wieczną, której twórcy pozostają anonimowi. Eksponaty, przeważnie wykonane w drewnie, pochodzą ze zbiorów Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie.

Inspiracją ekspozycji stał się krajobraz geograficzny i kulturowy, który jest uważany za naturalne bogactwo Litwy, z nieodłącznymi krzyżami i kapliczkami. Stawiano je w centrach wsi i na ich obrzeżach, na rozstajach, wzdłuż dróg, na granicach pól, lasów i nad wodą, a każdy święty miał przypisany sobie „zakres wpływów i pomocy”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wystawa została zbudowana z dwóch warstw narracyjnych. Jedną stanowią rzeźby świątków, przyporządkowanych odpowiednim dniom w kalendarzu. Podobnie jak w polskiej kulturze ludowej, święci pełnili funkcję opiekunów chłopskiego losu, wyznaczali rytm życia, pracy i odpoczynku. Rzeźby, prezentowane na ekspozycji, pochodzą z ludowych kapliczek, najczęściej zwieńczonych bogato dekorowanymi krzyżami, będącymi charakterystycznym elementem litewskiego krajobrazu. Są to m.in. św. Franciszek, św. Roch, św. Dominik, św. Kazimierz czy św. Cecylia.

Pokazano kilka scen Ukrzyżowania, Jezusa przy słupie, Matki Bożej Bolesnej – te zwracają uwagę swoją indywidualnością, różnicującą je od „naszych”, rodzimych. Wyjątkowa jest kapliczka ze sceną Męki Pańskiej, z kolumnami w kształcie liny i dwuspadowym blaszanym dachem, przytwierdzana do drzew, bardzo rozbudowana figuralnie.

Reklama

Druga warstwa narracyjna to zespół starych fotografii, obrazujących codzienną ciężką pracę mieszkańców wsi oraz zwyczaje i święta celebrowane na Litwie. Wykorzystanie multimediów znacznie wzbogaciło ten przekaz. W tej części zaprezentowane są także nagrania archaicznych litewskich pieśni obrzędowych. Całość uzupełniają fragmenty poematu Krystiana Donelaitisa „Rok. Obrazy z życia chłopów z XVIII wieku”.

Na wystawie można dostrzec podobieństwa i różnice z polską sztuką ludową, a najistotniejsza analogia to cykl życia, pracy, odpoczynku i świętowania, związane ze zmiennością pór roku. Ukochanie wizerunku Chrystusa Frasobliwego to także jedno z podobieństw. Frasobliwy to jeden z najbardziej rozpowszechnionych motywów ikonografii chrześcijańskiej w litewskiej sztuce ludowej, który uważany jest za symbol poszukującego swej tożsamości narodu.

Kuratorami wystawy są: Joanna Kwiecień i Vilma Kilinskiene (Muzeum Narodowe Sztuki im. M.K. Čiurlionisa), a kordynatorem dr Artur Ptak.

2024-06-11 13:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kielce: przez trzy dni kwesta na pomoc dla Kresów i Lwowa

[ TEMATY ]

kresy

Kielce

kwestowanie

Paweł Wysoki

Na ratowanie zabytkowych nekropolii na Kresach oraz na rzecz wsparcia mieszkających na Kresach rodaków kwestują w Kielcach członkowie Stowarzyszenia Miłośników Lwowa i Kresów Południowo – Wschodnich. Kwesta odbywa się głównie na cmentarzu komunalnym na Cedzynie k. Kielc, ale i na kieleckich cmentarzach Starym i Nowym.

Kwesta trwa od 1 do 3 listopada. Wrzucający do puszek datki otrzymują naklejki z herbem Lwowa.
CZYTAJ DALEJ

W tym roku 1 i 2 listopada katolicy mają obowiązek uczestniczenia w Mszy świętej

2025-10-20 11:27

[ TEMATY ]

Wszystkich Świętych

Wszystkich świetych

Karol Porwich/Niedziela

W przypadającą 1 listopada w Kościele katolickim uroczystość Wszystkich Świętych katolik ma obowiązek uczestniczenia w mszy w świątyni lub na cmentarzu. W związku z tym, że Dzień Zaduszny wypada w niedzielę 2 listopada także i tego dnia wierni mają obowiązek być na eucharystii.

Podziel się cytatem Jest to jedno z pięciu wskazanych przez Konferencję Episkopatu Polski świąt kościelnych (Kodeks prawa kanonicznego wymienia więcej), które wierni w naszym kraju są zobowiązani obchodzić. Oznacza to, że 1 listopada osoby ochrzczone mają obowiązek uczestniczenia w mszy świętej. Mogą to uczynić w świątyni lub na cmentarzach.
CZYTAJ DALEJ

„Te Deum Laudamus” – muzyczny hołd dla św. Jana Pawła II

2025-10-20 19:09

[ TEMATY ]

Jan Paweł II

muzyka

koncert

Vatican Media/Natalia Pieśniewska

W niedzielę, 19 października, w kościele św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Rzymie odbył się wyjątkowy koncert z okazji 47. rocznicy wyboru św. Jana Pawła II na Stolicę Piotrową. „Te Deum Laudamus - dla Ciebie i z Tobą, św. Janie Pawle II” był nie tylko artystycznym upamiętnieniem Papieża Polaka, lecz także wspólnym dziękczynieniem za jego pontyfikat, nauczanie i duchowe dziedzictwo, które nieustannie inspiruje wiernych na całym świecie.

Podczas wieczoru wystąpił Chór Akademicki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej im. Jadwigi Czerwińskiej w Lublinie, znany z bogatego repertuaru sakralnego. Wykonawcom towarzyszyła Teresa Krasowska - organistka i kierownik artystyczny przedsięwzięcia, zaś całość poprowadziła Urszula Bobryk, dyrygent chóru. Funkcję asystenta dyrygenta pełniła Karolina Drapała.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję