Reklama

Śladami „króla instrumentów” (12)

Niedziela legnicka 16/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Do parafii pw. św. Franciszka z Asyżu w Wałbrzychu należy kościół pomocniczy pw. św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej. Wieś oddalona jest od Wałbrzycha o ok. 10 km, leży przy drodze do Andrzejówki, w Górach Suchych. Jako grodzisko wczesnopolskie, wzmiankowane w 1305 r. należała do zamku Rogowiec. W XV w. wieś została opuszczona przez mieszkańców, aby w 1548 r. po odkryciu rud srebra, ponownie „powrócić do życia”. W czasie wojny 30-letniej została zniszczona przez Szwedów, co spowodowało zaprzestania wydobycia rud. Na pocz. XX w. we wsi mieszkało ok. 970 osób i pracowały w niej 3 młyny wodne. Dzisiaj we wsi mieszka ok. 200 osób, a turystów przyciągają do niej przepiękne krajobrazy oraz unikalny zabytek - drewniany kościółek, zbudowany w 1577 r. i przebudowany w 1608 r. Umieszczono go w centrum wsi, nad rzeką stanowiącą naturalną fosę. Na teren kościoła, otoczonego murem ułożonym z kamieni polnych, wprowadza drewniana wieża - dzwonnica. Zbudowana jest na czworobocznym, murowanym cokole i zakończona wysmukłym, drewnianym hełmem, na którego szczycie umieszczono flagę z datą 1608 r. Kościółek św. Jadwigi wzniesiony został z drewna, w typowej ciesielce bez gwoździ, na kamiennej podmurówce. Nawę i niższe, prostokątne prezbiterium oraz kruchtę przykrywa dwuspadowy, gontowy dach, na którego krawędzi, nad nawą, umieszczono wysmukłą sygnaturkę, na planie sześcioboku. W ściany, które licowane są pionowymi deskami, wbudowano prostokątne okna. Mała, niska kruchta prowadzi do świątyni, przy której wejściu umieszczono kamienną kropielnicę. Wnętrze kościoła podzielone jest na nawę i przylegające do niej, pięknie ozdobione prezbiterium. Jego ściany pokryte są późnorenesansową polichromią, o geometrycznych wzorach, z motywami roślinnymi. Kasetonowy strop prezbiterium zdobi piękna, profilowana mozaika. W środku prezbiterium umieszczono ołtarz główny pochodzący z 1611r. Składa się on z trzech części: u dołu, poniżej mensy umieszczono płaskorzeźbę Ostatniej Wieczerzy, nad tabernakulum znajduje się figura Chrystusa na krzyżu, całość wieńczy postać Zmartwychwstałego Pana Jezusa. Po prawej stronie ołtarza umieszczono drewnianą, rzeźbioną chrzcielnicę z kamienną podstawą. Małe, prostokątne prezbiterium przylega do nawy głównej. Tworzą ją piękne empory biegnące wokół i wsparte na drewnianych filarach, główny filar nośny, na którym wsparta jest belka sosrębu (podciągu), ławki i empora organowa. Wszystko ozdobione jest taką samą jak ściany prezbiterium, łączącą wszystkie elementy wnętrza, polichromią. Wspaniałym dopełnieniem wnętrza jest wsparta na słupie, pochodząca z 1610r. ambona. Ozdobiona jest rzeźbami, przedstawiającymi czterech Ewangelistów, a nad nią umieszczono baldachim, który wieńczy rzeźba pelikana, karmiącego młode. Po przeciwnej stronie prezbiterium, na tylnej ścianie nawy umieszczono emporę organową. Tworzy ją półokrągły balkon, wsparty na drewnianych filarach, z odmienną, późniejszą ornamentyką polichromii. Jednokondygnacyjny prospekt i cała szafa organowa utrzymana jest w kolorystyce całego wnętrza i do niego dopasowana. Trzyczęściowy, przedzielony pilastrami, płaski prospekt wypełniony jest w całości piszczałkami prospektowymi, należącymi do głosu Prinzipal 8’, nakrytymi w górnej części drewnianymi, rzeźbionymi łukami. Dwie boczne części prospektu wysunięte są nieco do przodu, a w środkową część wbudowano kontuar. Posiada on jeden manuał, na który składa się 49 klawiszy zawartych w skali 1C - 5C (C - c3) oraz klawiaturę pedałową złożoną z 25 drewnianych klawiszy zawartych w skali 1C - 3C (C - c1). Jest to instrument o trakturze mechanicznej i posiada właściwe dla tej traktury drewniane, wysuwane registry, znajdujące się po obu stronach klawiatury manuałowej. Włączają one i wyłączają 7 głosów organowych:
Zespół brzmieniowy manuału: Prinzipal 8 Fufs, Boprdun 8 Fufs, Hohlflauted 8 Fufs, Octave 4 Fufs, Hohlflet 4 Fufs
Zespół brzmieniowy pedału: Octavbals 16 Fufs, Subbas 16 Fufs
Instrument posiada wiatrownice klapowo-zasuwkowe, których pierwszym zadaniem jest rozdzielanie powietrza dla poszczególnych piszczałek poprzez otwieranie klap, które połączone są każda z odpowiednim klawiszem i które wpuszczają powietrze do kanałów poprzecznych. Drugim ważnym zadaniem tej wiatrownicy jest rozdzielanie powietrza dla poszczególnych głosów za pomocą zasuwek, których otwory muszą pokrywać się z otworem w desce i klocu. Powietrze płynie wtedy kanałem poprzecznym do piszczałki i wówczas głos jest włączony. Powietrze, które dochodzi do wiatrownic, dociera do nich poprzez jeden miech znajdujący się w dolnej części szafy organowej i napędzany jest elektrycznie. Nie jest znany budowniczy tego instrumentu ani dokładna data jego powstania (ok. XVIII w.). Przebudowywany był i remontowany w ostatnich latach (napęd elektryczny, nowe manubria), ale nadal posiada cechy starego instrumentu, tzn. skala manuału 1C - 5C, klawisze „białe” pokryte są czarną okleiną, a klawisze „czarne” oklejone są biała kością, nie posiada urządzeń dodatkowych, połączeń, większa część elementów wykonane są z drewna.
Organy w kościele św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej są pięknym uzupełnieniem wnętrza zabytkowej świątyni i w każdą niedzielę rozbrzmiewają podczas odprawianej Mszy św.
Dziękujemy ks. Krzysztofowi Dudzikowi za udostępnienie organów oraz danych dotyczących historii kościoła.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Wojda: duszpasterze męczennicy są zaczynem cywilizacji miłości

- Duszpasterze męczennicy są zaczynem cywilizacji miłości, do której nas wszystkich wzywa Chrystus. To wezwanie jest szczególnie ważne w przeżywanym Roku Świętym, w szczególnym czasie łaski, jaki jest nam dany, abyśmy się pojednali, wybaczyli sobie wzajemne urazy i weszli na drogę świętości - mówił abp Tadeusz Wojda, który przewodniczył Mszy św. w Narodowym Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu w ramach dzisiejszych ogólnopolskich obchodów Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego.

CZYTAJ DALEJ

Zmarł śp. Tadeusz Dziwisz, brat Kardynała Stanisława Dziwisza

2025-04-29 19:08

[ TEMATY ]

kard. Stanisław Dziwisz

Adobe Stock

Zmarł śp. Tadeusz Dziwisz, brat Kardynała Stanisława Dziwisza, Arcybiskupa Krakowskiego Seniora.

Msza św. pogrzebowa zostanie odprawiona w środę, 30 kwietnia 2025 r. w kościele św. Stanisława BM w Rabie Wyżnej. Poprzedzi ją modlitwa różańcowa od godz. 13.30.
CZYTAJ DALEJ

Medialne konklawe, czyli kandydaci na papieża

2025-04-29 20:53

[ TEMATY ]

konklawe

Vatican Media

Dziennikarze, a nawet watykaniści specjalizujący się w tematyce Stolicy Apostolskiej jeszcze za życia papieża Franciszka rozpoczęli medialne konklawe, typując kandydatów na jego następcę. Ci, którzy nakładają na wybór papieża pewien schemat polityczny, zwykle błądzą w swoich prognozach. Kiedy szukają kandydata według klucza: konserwatysta, liberał, progresista, ich przewidywania niemal zawsze kończą się niepowodzeniem. Kardynałowie kierują się zupełnie innymi kryteriami. W tym przypadku - kryteriami aktualnych potrzeb Kościoła roku 2025.

Poza tym konklawe, co zobaczymy w czasie bezpośrednich transmisji z jego rozpoczęcia 7 maja, jest w dużej mierze aktem liturgicznym. Kardynałowie większą część czasu konklawe spędzają nie na głosowaniach, tylko na modlitwie. Na samym jego początku przyzywają Ducha Świętego - i to jest kluczowy moment tego wydarzenia, bo - jak wierzymy - otwierają się na działanie Boga, którego wyrazem ma być ich głosowanie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję