W sobotę 28 września, najstarszy kościół Piotrkowa Trybunalskiego pw. Św. Jakuba Apostoła został podniesiony do godności bazyliki mniejszej. Uroczystej liturgii poprzedzonej wykładem historycznym ks. dr hab. Waldemara Glińskiego, przewodniczył legat papieski ksiądz kardynał Stanisław Ryłko – Archiprezbiter Bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie.

W sumie pontyfikalnej uczestniczyli metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś, ksiądz arcybiskup senior Władysław Ziółek oraz łódzcy biskupi pomocniczy ks. bp Ireneusz Pękalski, ks. bp Marek Marczak , a także ks. abp senior Stanisław Nowak oraz licznie przybyli kapłani.

Zgromadzonych w historycznej świątyni powitał arcybiskup Grzegorz, który powiedział między innymi – Na progu tej ważnej i pięknej uroczystości chcę powiedzieć tylko jedną, ale – jak mi się wydaje – zasadniczą rzecz: Schodzimy się wszyscy, aby Piotrkowskiej Farze nadać tytuł Bazyliki Mniejszej. Tak naprawdę jednak – przy całej naszej miłości do świątyń Pańskich, w szczególności tak czcigodnych jak ta – nie odznaczamy dziś wyjątkową godnością zabytkowego budynku… Tak naprawdę odznaczamy LUDZI – chcemy uszanować ludzi, którzy tę świątynię uczynili tak ważnym miejscem w historii, i w historii zbawienia – swojej własnej i swojej wspólnoty. Odznaczamy Piotrkowski KOŚCIÓŁ, to znaczy blisko 900-letnią wspólnotę wiernych (jakieś 30 pokoleń!), którzy przeżywali swoją wiarę na tym miejscu – czyniąc to na sposób ważny nie tylko dla tego miasta, ale także – jak słyszeliśmy przed chwilą w wykładzie ks. Prof. Glińskiego – dla całego Kościoła w Polsce. Dziękujemy Bogu za Piotrkowski Kościół – wspólnotę wiernych, którzy przez wieki nie uchylali się od twórczej współodpowiedzialności za losy naszej Ojczyzny i dzieje polskiego Chrześcijaństwa. Jednocześnie, ów zaszczytny tytuł („Bazyliki mniejszej”) nadawany jest z racji na przyszłość. Nie tylko odznacza, ale i wyznacza! Odznacza Piotrkowski Kościół za wszystko, czego dokonał w przeszłości, i WYZNACZA mu jego miejsce i zadania na przyszłość. W tym tytule kryje się zamysł – program (może nawet MARZENIE); i – analogicznie do wszystkiego co powiedziałem wcześniej – ów zamysł i marzenie nie dotyczą w pierwszym rządzie budowli, ale raczej zbierającej się tu wspólnoty wiernych. – powiedział metropolita łódzki.

– Drodzy Piotrkowianie, tytuł „Bazyliki” przyznany waszej Farze wzywa Was do szczególnej więzi duchowej z Biskupem Rzymu – z żyjącym Piotrem (!) – wzywa Was do gorliwszej modlitwy za niego, do większej uważności na jego nauczanie, i do bardziej odpowiedzialnej troski o jego przekaz i przyjęcie w naszym Kościele. Bądźcie z Piotrem (dziś ma on na imię Franciszek!), uczyńcie wszystkie jego nadzieje i trudności – swoimi; jego nauczanie czyńcie swoim programem życia; jego inicjatywy i działania podejmujcie z entuzjazmem w swoich parafiach i bądźcie ich protagonistami w naszej Archidiecezji, i w całym polskim Kościele (na miarę, jakiej nie ulękli się Wasi poprzednicy). Przyjmijcie od papieża Franciszka jego lekturę i praktykę Ewangelii – przyjmijcie ją, i przekażcie innym. To dziś w Polskim Kościele zadanie ważne, i – powiedziałbym – ODWAŻNE! Eminencjo, Drogi Księże Kardynale, Poprowadź nas w tę Liturgię, która odznacza i wyznacza – jest zaprawdę „szczytem i źródłem” – punktem dojścia i wyjścia. – podkreślił arcybiskup.

Po liturgicznym pozdrowieniu ksiądz biskup Marek Marczak – rodowity Piotrkowianin – odczytał dekret Stolicy Apostolskiej – który brzmi:

Dla Archidiecezji Łódzkiej wychodząc naprzeciw prośbie Jego Ekscelencji Najczcigodniejszego Księdza Grzegorza Rysia Arcybiskupa Łódzkiego, wyrażonej w piśmie z dnia 31 stycznia w 2019 roku, w którym przedłożył prośby i pragnienia duchowieństwa i wiernych, Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, na mocy szczególnych uprawnień udzielonych przez Ojca Świętego FRANCISZKA, podnosi kościół parafialny pod wezwaniem Świętego Jakuba Apostoła w Piotrkowie Trybunalskim do tytułu i godności Bazyliki Mniejszej, nadając wszystkie prawa i przywileje liturgiczne przysługujące mu zgodnie ze zwyczajem, przy zachowaniu obowiązujących przepisów Dekretu „O Tytule Bazyliki Mniejszej” ogłoszonego dnia 9 listopada 1989 roku. Bez względu na wszelkie przeciwne rozporządzenia. W siedzibie Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 22 marca 2019 roku. – Dokument podpisał Robert Kard. Sarah – Prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

Homilię w czasie tej wyjątkowej uroczystości wygłosił Legat Papieski kardynał Stanisław Ryłko, który mówił – ta czcigodna świątynia pyta nas: czym dla ciebie jest Kościół? Czym dla ciebie jest parafia, do której należysz? Czy jest naprawdę wspólnotą wiary i Bożą rodziną, wrażliwą na potrzeby braci i sióstr? Jak często w naszych czasach wspólnoty kościelne przekształcają się w instytucje anonimowe, przekształcają się w zbiorowiska osób, które są dla siebie całkowicie obce, obojętne. Dlatego według Ojca Świętego Franciszka, w dzisiejszych czasach wspólnoty kościelne muszą mieć w sobie coś ze szpitala polowego, który jest szeroko otwarty dla tych, którzy zranieni grzechem i głodni miłości potrzebują natychmiastowej pomocy. – podkreślił kaznodzieja.

– Żyjemy w czasach, w których Bóg jest tak bardzo nieobecny w życiu tylu osób, tylu rodzin, tylu środowisk społecznych. Wiele mówi się i pisze o głębokim kryzysie Boga we współczesnym świecie. Świat dzisiejszy usuwa Boga, odsuwa Go na margines życia i nie liczy się z Bogiem. Kryzys Boga w świecie pociąga za sobą nieuchronnie kryzys człowieka, a my jesteśmy tego naocznymi świadkami. Bez Boga, człowiek nie jest w stanie zrozumieć samego siebie – kim właściwie jest? Jakie jest jego powołanie i jego ostateczne przeznaczenie? Po co żyje? Po co się trudzi? – powiedział kardynał.

– Oto lekcja Boga, jaką daje nam dzisiaj ta czcigodna świątynia, tak droga sercom mieszkańców tego miasta. Ta czcigodna świątynia, która będzie od dzisiaj nosić tytuł bazyliki mówi nam także wiele o tajemnicy Kościoła. Tutaj, w tych murach całe pokolenia mieszkańców tego miasta uczyły się nie tylko Boga, uczyły się także Kościoła. Ta świątynia uczy nas, że Kościół to nie są mury zbudowane z cegły i kamienia, ale przede wszystkim to żywa wspólnota uczniów Chrystusa – ludzi którzy Chrystusa wybrali, którzy za Chrystusem poszli. Kościół to żywy organizm, którego głową jest Chrystus, a duszą Duch Święty. Kościół, to wspólnota posłana przez Chrystusa do świata, otwarta na tych wszystkich, którzy szukają Boga – choć o tym nie wiedzą. Kościół, to dobry samarytanin, który z troską pochyla się nad każdym człowiekiem i chce służyć drugiemu człowiekowi bez wyjątku. Kościół, to rzeczywistość boska i ludzka zarazem, składająca się ze świętych, ale i z ludzi grzesznych, słabych, tych którzy potrzebują nawrócenia. – zauważył kaznodzieja.

– Radując się z wyniesienia do godności bazyliki tej czcigodnej Piotrkowskiej Fary pw. św. Jakuba, módlmy się aby ten dar Ojca Świętego Franciszka przyczynił się do wzrostu i pogłębienia naszej wiary i miłości do Kościoła Chrystusowego – apelował na zakończenie homilii Kardynał Ryłko.

Po Komunii świętej uroczystym Te Deum Laudamus Kościół Łódzki podziękował Bogu za dar nowej Bazyliki Mniejszej – drugiej po łódzkiej katedrze – w Archidiecezji Łódzkiej.

Na zakończenie liturgii swoje podziękowania złożył ksiądz arcybiskup Grzegorz Ryś, który odmawiając modlitwę za Ojca Świętego Franciszka podziękował Mu za tak wielki dar, jakim dla Kościoła Łódzkiego jest Bazylika Mniejsza w Piotrkowie Trybunalskim. Następnie przekazał na ręce ks. prał. Gogola cegłę z bazyliki św. Jana na Lateranie, którą na dzisiejszą uroczystość ofiarował ks. kard. Konrad Krajewski – pierwszy łódzki kardynał – jak zauważył łódzki pasterz.

Od dziś Archidiecezja Łódzka ma dwie świątynie, które posiadają tytuł Bazyliki Mniejszej, a jest to łódzka katedra i kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Piotrkowie Trybunalskim.