Reklama

Zapomniany mistrz pióra

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Droga sercom kilku pokoleń Polaków „Trylogia” Henryka Sienkiewicza, a ściślej pierwsza jej część - „Ogniem i mieczem”, została napisana w niemałej części na podstawie dzieła lwowskiego historyka Ludwika Kubali - o którym chyba już dawno zapomniano. Ten badacz dziejów XVII wieku, żyjący w latach 1838-1918, miał szczególny dar barwnego kreślenia scen bitewnych, co zjednało mu opinię wybitnego historyka batalisty. Jednym z licznych wielbicieli jego twórczości był właśnie Sienkiewicz, dla którego opisy oblężenia Zbaraża, bitew pod Lwowem i Beresteczkiem, zamieszczone w „Szkicach historycznych” (t. 1-2, wyd. w latach 1880-81), stały się główną inspiracją pomysłu napisania utworu o powstaniu kozackim. Sienkiewicz skwapliwie podjął i rozwinął w swojej powieści zaobserwowaną u Kubali nutę pochwały dla Jeremiego Wiśniowieckiego - i uczynił zeń pozytywnego bohatera „Ogniem i mieczem” (odrzucił negatywną ocenę Jeremiego, jaką wystawił mu inny wybitny badacz Karol Szajnocha).
Wspominał o mistrzu Kubali i zafascynowaniu wyobraźni Sienkiewicza jego niezwykle sugestywnym przekazem historii m.in. Stanisław Sławomir Nicieja w książce „Twierdze kresowe Rzeczypospolitej. Historia, legendy, biografie” (Warszawa 2006) czy też wcześniej - Marceli Kosman w opracowaniu pt. „Na tropach bohaterów Trylogii” (Warszawa 1975). Nicieja pisze m.in., że pojmował on historię „jako gorącą, pulsującą lawę życia”.
Mistrz pióra ze Lwowa z właściwym sobie polotem i werwą naszkicował także obronę Jasnej Góry przed Szwedami - ale z pracy tej nie korzystał autor „Potopu”, gdyż została opublikowana już po ukazaniu się drugiej części „Trylogii”.
Ludwik Kubala - początkowo nauczyciel gimnazjalny we Lwowie, potem konserwator Biblioteki Pawlikowskich w stolicy Galicji - został w 1883 r. członkiem Akademii Umiejętności. Miał już wówczas za sobą studia z dziedziny historii i prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (doktorat w 1867 r.) oraz filozofii na Uniwersytecie w Wiedniu. Był u schyłku XIX wieku jednym z najbardziej poczytnych autorów książek o tematyce historycznej. W swoich pracach badawczych przeciwstawiał się poglądom tzw. krakowskiej szkoły historycznej.
Nie tak dawno, bo w 2005 r., wznowiło jego prace Wydawnictwo Kurpisz - w formie pięknie oprawionych reprintów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2008-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Katolicki influencer” – czyli jaki? Misja na cyfrowym kontynencie

2025-07-27 10:26

[ TEMATY ]

Monika Przybysz

katoliccy influencerzy

sdecoret/fotolia.com

Żyjemy w epoce, w której cyfrowy świat stał się nowym kontynentem - miejscem rozmów, idei i poszukiwania sensu. Pojawia się pytanie: kim jest „katolicki influencer” i jak wygląda jego misja w cyfrowym świecie - przestrzeni pełnej możliwości, ale i zagrożeń? „W świecie ulotności i półprawd trzeba głosić nadzieję, która jest trwała i zakorzeniona w Chrystusie” - wskazała dr hab. Monika Przybysz, medioznawca z Instytutu Edukacji Medialnej Wydziału Teologicznego UKSW.

28 i 29 lipca w Rzymie odbędzie się jubileusz dedykowany katolickim influencerom i ewangelizatorom internetowym. To historyczne wydarzenie zgromadzi cyfrowych ewangelizatorów z całego świata, by wspólnie się modlić, dzielić doświadczeniami i umacniać w misji głoszenia Chrystusa w sieci.
CZYTAJ DALEJ

Orędzie Leona XIV na Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych

2025-07-27 07:58

[ TEMATY ]

orędzie

osoby starsze

Papież Leon XIV

Vatican Media

„Błogosławiony, kto nie stracił nadziei” (por. Syr 14, 2) – tak brzmi temat V Światowego Dnia Dziadków i Osób Starszych i orędzia przygotowanego przez papieża Leona XIV na tę okazję. Dzień ten – ustanowiony przez papieża Franciszka – będzie obchodzony w Kościele katolickim w niedzielę, 27 lipca tego roku.

„Chrześcijańska nadzieja zawsze pobudza nas do większej odwagi, do myślenia z rozmachem, do niezadowalania się status quo. W tym przypadku: do zaangażowania na rzecz zmiany, która przywróci osobom starszym szacunek i miłość” - akcentuje Papież.
CZYTAJ DALEJ

Aborcyjna organizacja Planned Parenthood zamknęła pięć placówek w USA!

2025-07-27 19:50

[ TEMATY ]

aborcja

Adobe Stock

Planned Parenthood

Planned Parenthood

Organizacja aborcyjna Planned Parenthood zamknęła pięć swoich placówek w Kalifornii z powodu… ucięcia finansowania z pieniędzy publicznych w ramach federalnej ustawy o wydatkach i podatkach, podpisanej niedawno przez prezydenta USA Donalda Trumpa - podała amerykańska stacja informacyjna CBS News.

Chodzi o ważny zapis w podpisanej przez Donalda Trumpa ustawie, zgodnie z której z pieniędzy federalnych w ramach Medicaid, czyli środków publicznych, nie może być finansowana działalność organizacji przeprowadzających aborcje.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję