Reklama

Józef Chociszewski przypomniany

W Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna otwarto wystawę zatytułowaną "Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata". Ekspozycja przygotowana została z okazji 165. rocznicy urodzin znanego działacza oświatowego, autora i wydawcy wielu książek, redaktora "Gazety Gnieźnieńskiej". Wernisaż poprzedził wykład Elżbiety Urbaniak, kustosza Muzeum Początków Państwa Polskiego, na temat życia i działalności Józefa Chociszewskiego.

Niedziela gnieźnieńska 43/2002

Archiwum

Wystawa "Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata"

Wystawa Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Józef Chociszewski urodził się 28 lutego 1837 r. w Chełście koło Czarnkowa. Był najstarszym synem nauczyciela Jakuba i Marii z Dymków. Posłany przez ojca do gimnazjum w Trzemesznie nie ukończył szkoły. Bardziej niż w naukę angażował się w działalność na rzecz zespolenia Słowian, co miało być warunkiem odrodzenia Polski. Założył w Trzemesznie Towarzystwo Wszechsłowiańskie. Potem zakładał tajne organizacje młodzieżowe w okolicznych szkołach. Krótko pracował jako korektor w redakcji Dziennika Poznańskiego. Później wyjechał do Cieszyna i do Chełmna, gdzie współredagował lokalne gazety.
Od roku 1869 J. Chociszewski związał się z Wielkopolską. Początkowo w Poznaniu prowadził własną księgarnię wysyłkową i wydawał popularne książki dla ludu. We wrześniu 1895 r. przeprowadził się do Gniezna. Objął redakcję Gazety Gnieźnieńskiej. Gazeta nosiła podtytuł: "Pismo polityczne dla oświaty i polepszenia doli ludu polskiego". Józef Chociszewski podkreślał, jak ważne jest polskie pismo w sytuacji, gdy w Gnieźnie ukazywały się aż cztery niemieckie gazety. Po kilku miesiącach musiał jednak opuścić redakcję. Główną przyczyną wyrzucenia go z redakcji był antyniemiecki kurs, jaki Józef Chociszewski nadał gazecie. Sytuacja zmusiła go do założenia własnej księgarni i rozwinięcia na szeroką skalę działalności wydawniczej. Mimo podeszłego wieku wydał w Gnieźnie 83 tytuły nowych książek.
Obok księgarni J. Chociszewski prowadził wypożyczalnię książek. Z czytelników odwiedzających tę placówkę uczynił grupę młodych przyjaciół książki. Organizował dla nich wycieczki i zabawy, czytał im książki, uczył patriotycznych pieśni i wierszy, opowiadał o chlubnych i tragicznych momentach polskiej historii. Za swoją działalność był wielokrotnie więziony. J. Chociszewski zmarł 11 listopada 1914 r., nie doczekawszy niepodległości Ojczyzny. Został pochowany na cmentarzu Świętego Krzyża w Gnieźnie.
Bibliografia prac J. Chociszewskiego obejmuje 150 pozycji, nie licząc wydanych przez niego czasopism i kalendarzy, gier towarzyskich i pocztówek. Pisał powiastki, opowiadania, gawędy, humoreski, bajki, sztuki sceniczne, podręczniki, książki historyczne i broszury okolicznościowe. Prawie do śmierci wydawał pocztówki, chociaż ich tematyka drażniła policję, narażając go na szykany i kary. Gry towarzyskie spełniały jednocześnie walor edukacyjny - uczyły geografii i historii. Na wystawie w Bibliotece Publicznej można zobaczyć zarówno grę planszową, jak i mapę wydaną przez J. Chociszewskiego. Zaprezentowana jest także kolekcja pocztówek - polskie stroje ludowe i kilkadziesiąt książek, których autorem bądź edytorem był J. Chociszewski. Najwięcej pozycji pochodzi ze zbiorów Muzeum Początków Państwa Polskiego, a także z Biblioteki Publicznej i zbiorów prywatnych.
Dla uczczenia pamięci Józefa Chociszewskiego nadano w Gnieźnie jego imię jednej z ulic. Podczas wernisażu Ludwik Krumrey (jeden z autorów koncepcji i opracowania wystawy, obok Elżbiety Urbaniak i Janusza Ambroży, dyrektora gnieźnieńskiej biblioteki) zaproponował, żeby Józefa Chociszewskiego uczynić patronem Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna i umieścić tablicę pamiątkową na budynku biblioteki. Kilka osób poddało też myśl, aby J. Chociszewskiego przyjęła za patrona jedna z miejscowych szkół, zaś jej uczniowie przejęli pieczę nad grobem patrona.

Wystawa w bibliotece przy ul. Staszica 12 będzie czynna do końca listopada. Ekspozycję można zwiedzać indywidualnie lub grupowo, codziennie w godzinach 10.00-15.00, po uprzednim zgłoszeniu w administracji biblioteki, telefon (0-61) 426-32-61.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jedyna taka, bo SETNA - 100. Piesza Pielgrzymka Łódzka już na Jasnej Górze

2025-08-24 18:12

[ TEMATY ]

Jasna Góra

pielgrzymka

archidiecezja łódzka

Karol Porwich/Niedziela

Z przesłaniem, by nie bać się zdobywać osobistą świętość, budować międzyludzkie mosty, troszczyć się o pokój w swoim sercu, w najbliższych środowiskach, wypraszać go u Boga dla świata, dzielić się swoją maryjną duchowością, na Jasną Górę dotarła 100. Piesza Pielgrzymka Łódzka. Przyszło ponad 2,2 tys. pątników z kard. Grzegorzem Rysiem. Pielgrzymkę relacjonowało z trasy oraz na wejście Radio Jasna Góra.

Pielgrzymkę łódzką tworzyły grupy o różnym duchu jak np.: rodzinna, zakonna, która prowadził paulin, akademicka, młodzieżowa, ciszy-słuchania, miłosierdzia czy franciszkańska. Łączyło ich jedno: wdzięczność za stulecie pieszego pielgrzymowania i modlitwa o pokój, o którą w tych dniach szczególnie prosił papież. Była też modlitwa o powołania kapłańskie i zakonne, z tą intencją szczególnie szedł łódzki biskup pomocniczy Zbigniew Wołkowicz.
CZYTAJ DALEJ

Brat Leona XIV: papieżowi brakuje prowadzenia samochodu, lubi wypoczynek w Castel Gandolfo

2025-08-24 08:29

[ TEMATY ]

Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV

Leon XIV

Papieżowi Leonowi XIV brakuje możliwości prowadzenia samochodu - stwierdził jego starszy o niecały rok brat John Prevost w wywiadzie udzielonym amerykańskiej stacji telewizyjnej NBC Chicago. Wyjawił też, że jego brat dobrze czuje się w letniej rezydencji w Castel Gandolfo, bo może tam odpocząć.

Włoskie media przytaczają fragmenty wywiadu 70-letniego Johna Prevosta, wyemitowanego w związku z tym, że minęło sto dni pontyfikatu pierwszego w historii papieża z USA.
CZYTAJ DALEJ

Papież Leon XIV: Nasza wiara jest autentyczna, kiedy obejmuje całe nasze życie

2025-08-24 12:34

[ TEMATY ]

Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV

Leon XIV

„Nasza wiara jest autentyczna, kiedy obejmuje całe nasze życie, kiedy staje się kryterium naszych wyborów, kiedy czyni nas kobietami i mężczyznami angażującymi się na rzecz dobra i podejmującymi ryzyko w miłości” - powiedział Ojciec Święty w rozważaniu poprzedzającym modlitwę „Anioł Pański”.

Leon XIV skoncentrował się na zawartej w czytanym dzisiaj fragmencie Ewangelii (Łk 13, 22-30) zachęcie do wejścia przez ciasne drzwi. Zaznaczył, iż słowa Jezusa mają wstrząsnąć zarozumiałością tych, którzy sądzą, że już zostali zbawieni. Podkreślił, iż wiara musi się wiązać z przemianą serca i obejmować całe nasze życie, a nie ograniczać się jedynie do słów. „Nasza wiara jest autentyczna, kiedy obejmuje całe nasze życie, kiedy staje się kryterium naszych wyborów, kiedy czyni nas kobietami i mężczyznami angażującymi się na rzecz dobra i podejmującymi ryzyko w miłości, właśnie tak jak to robił Jezus” - podkreślił papież. Dodał, że niekiedy oznacza to dokonywanie trudnych i niepopularnych wyborów, walkę z własnym egoizmem i poświęcanie się dla innych. „Prośmy Maryję Pannę, żeby nam pomogła przejść odważnie przez «ciasne drzwi» Ewangelii, abyśmy mogli otworzyć się z radością na ogrom miłość Boga Ojca” - zachęcił Ojciec Święty przed odmówieniem modlitwy „Anioł Pański” i udzieleniem apostolskiego błogosławieństwa.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję