Moje wyzwanie na wiosnę

Wiosna, coraz dłuższe dni, nareszcie więcej słońca. Człowieka aż nosi, żeby coś zmienić w szarej codzienności. Może nowy akcent w garderobie? Może zwyczajnie pomalować pokój albo choćby tylko jedną ścianę? A może podjąć wyzwanie i... zmonetyzować pasję, zmienić pracę, przeczytać książkę, która od Wigilii czeka na lepszy moment w mojej czasoprzestrzeni? Dobrze zatroszczyć się o siebie. Przednówek bywa trudny dla organizmu. Trochę odpoczynku, okraszonego ruchem na świeżym powietrzu i urozmaicona dieta z większą ilością warzyw i owoców nie tylko sprzyja zdrowiu, ale pozytywnie wpływa na kondycję fizyczną. Jednocześ-
nie, co przecież nie jest bez znaczenia w perspektywie zbliżających się wakacji, poprawia sylwetkę. O tak, tu i teraz! – To jest moja trampolina do zmian. Jak ja dobrze znam ten stan ciała i ducha.

Czas na zmiany!

Reklama

Chciałoby się powiedzieć: ahoj przygodo! To jest właśnie ten czas! To jest mój czas!
Jakoś tak się składa, że po etapie euforii przychodzi tzw. real, który bezkompromisowo ściąga w dół. Pamięć wyświetla co najmniej kilkanaście osobistych casusów, kiedy z planów i marzeń nic nie wyszło. Obawa, że tym razem też się nie uda, urasta do rangi kluczowego elementu mojego genotypu. Stąd już blisko na bezdroża obwiniania siebie i innych, frustracji i niebezpiecznego braku nadziei. Sztandarowe hasło podstępnie uśmiercające potrzebę jakichkolwiek zmian – „miało być inaczej, a wyszło jak zwykle”, słychać w sklepie, w tramwaju czy nawet podczas spotkania w gronie znajomych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Moje możliwości

Statystycznie zdecydowana większość osób ma poważny problem z poczuciem własnej sprawczości, określanego często jako siła przebicia. Lepiej jest z poczuciem własnej wartości, które potwierdzamy kolejnymi dyplomami, certyfikatami, dobrą opinią życzliwych nam ludzi na temat naszych dokonań. Tam, gdzie trzeba skupić się bardziej na osobistych zasobach (talentach, umiejętnościach, doświadczeniu) i określić stopień pewności siebie, wyniki na skali od 1 do 10 topnieją w oczach. Niska (de facto wychłodzona) samoocena, nie zachęca do podejmowania wyzwań ani tych małych, codziennych, ani tym bardziej tych wielkich. Cóż, przy takim status quo trudno czynić sobie ziemię poddaną (Rdz 1, 28). Czekanie na Bożą multiplikację w naszym życiu także wymaga choćby niewielkiego zaangażowania z naszej strony, osobistego wkładu jak w perykopach o rozmnożeniu chlebów (J 6, 1-15).

Św. Augustyn zachęca, aby "pracować tak, jakby wszystko zależało ode mnie, ale ufać tak, jakby wszystko zależało od Boga"

Reklama

Zatem bądźmy nieskazitelni jak gołębie, ale roztropni jak węże (Mt 10,16). W trudnej sytuacji nie zawsze trzeba się wycofać. Można także stanąć z otwartą przyłbicą i w akcie niemałej odwagi zadać sobie pytanie: czego mnie uczy ta sytuacja? O mnie, o świecie, o ludziach? Prawda nas wyzwala (J 8, 30-32), uwalnia nas od schematów, lęków, bezproduktywnego gadulstwa, życia mrzonkami – gdyby to, to by tamto. Dlatego tak ważne jest, aby udzielić sobie szczerych odpowiedzi. W ten sposób możemy stworzyć nową przestrzeń do pięknego życia zgodnego z osobistymi potrzebami, prawdziwymi wartościami, rozwijając talenty i dary, jakie w konkretnym celu otrzymaliśmy od Boga.

Mój cel

Ważne jest sprecyzowanie celu, do jakiego chcę dążyć. Czyli uświadomienie sobie, że dziś jestem w punkcie A i chcę dojść do punktu B. Świadomie wyznaczony cel jest kluczowym punktem odniesienia do mojego tu i teraz.

Określenie tych dwóch punktów czasoprzestrzeni bardzo porządkuje myślenie i może zdeterminować nasze działanie. Wyzwala z gdybania, urealnia, ale też uczy planować działania. Jeśli chcę zdać maturę, to czas najwyższy przysiąść fałdów, bo maj za pasem. Ale jeśli nie mam takiego celu, to napominania nauczycieli czy troska lub rodzicielska artyleria są skazane na porażkę.

Dobrze jest zapisać na kartce swój cel i myśląc o nim intensywnie, dołączać do niego tzw. cele szczegółowe, czyli poszczególne elementy mojego planu działania (strategii – nie bójmy się trudnych słów), jak wyobrażam sobie moją podróż z punktu A do punktu B. Co klasyfikuję jako moje silne strony, które będą wsparciem na mojej drodze, a gdzie wiem, że mogę polec lub polegnę, jeśli pójdę bez niezbędnego wsparcia. Wartość takiej mapy jest nie do przecenienia dla każdego życiowego podróżnika.

Sprawy ważne, pilne, nieistotne, złodzieje czasu

Reklama

I jak to w życiu bywa – nie bierzmy za dużo na raz. Są sprawy ważne, ważniejsze i najważniejsze, ale jest też całe mnóstwo spraw nieistotnych. Pomocna w odnalezieniu się w tym gąszczu będzie macierz Eisenhowera.
› Sprawy ważne i pilne
to takie, które są naglące, „na wczoraj” – ZRÓB TERAZ! czyli w pierwszej kolejności, najlepiej osobiście.
› Sprawy ważne, ale niepilne
to takie, które są związane z planowaniem, poszukiwaniem nowych rozwiązań – ZAPLANUJ! wyznacz dzień, godzinę np. na spotkanie.
› Sprawy nieważne, ale pilne
czyli takie, które są istotne dla mojego funkcjonowania, np. opłacenie rachunków za media, bo bez prądu nawet komputera nie włączę do pracy – ODDELEGUJ! Najlepiej znajdź kogoś, kto pomoże ci w ich zrealizowaniu, co cię znacząco odciąży.
› Sprawy nieważne i niepilne
określane mianem pożeraczy czasu, bo rozpraszają naszą uwagę, podstępnie kradną minuty i godziny tak cenne w mojej podróży z punktu A do punktu B – ZAPOMNIJ! Odpuść sobie albo przynajmniej zasadniczo ogranicz np. przewijanie info na Fb, telefoniczne gadulstwo.

Moja motywacja

Motivus oznacza „ruchomy”. Stąd motywacja określana jest jako stan gotowości do podjęcia określonego działania. Najbardziej pożądana jest motywacja wewnętrzna, czyli moja osobista dyspozycja, która może mnie pobudzić, zainspirować i zdopingować do zmiany. Czyli osiągnięcia wyznaczonego celu. Chcę i zrobię!

Zatem pierwsze ważne pytanie, jakie warto sobie zadać, dotyczy mojej własnej motywacji do zmiany. Jaka ona faktycznie jest? Co mnie motywuje do działania (czyli co mnie inspiruje, zachęca, dopinguje)? Dlaczego ta zmiana (cel) jest dla mnie ważna? Jak wpisuje się w moje wartości? Co mnie pobudza do działania? Jakie są „za” i „przeciw” zmianie?

Zwykle czuję jakiś brak, który przeżywam mniej lub bardziej dotkliwie. Może widzę wielką przepaść pomiędzy dotychczasowymi moimi działaniami a moimi wartościami, do realizacji których chcę dążyć w życiu? Wszystko jest ważne, bo dostarcza wiele informacji o mnie. A może ja wcale nie chcę tej zmiany? Jest mi dobrze albo nie lubię zmian. Może podejmuję je, bo jest taki wiosenny trend, bo ktoś tego ode mnie oczekuje i nie wypada odmówić? A może nie umiem odmawiać i nad zmianą tej mojej postawy chcę pracować, zamiast aplikować na kolejne studia?

Technika pomodoro

Reklama

Na zakończenie proste narzędzie służące do zarządzania swoim czasem. Może okazać się bardzo skutecznym rozwiązaniem dla wielu osób, które stając face to face wobec listy spraw, czują się bezradne. Odwlekając, zostawiają zadania na ostatnią chwilę, co sprzyja wzrostowi frustracji i koło się kręci. Tymczasem trzeba przerwać ten schemat i ZACZĄĆ!

Pomidorowa technika (nazwa pochodzi od czasomierza w kształcie pomidora) jest prosta. Działamy w blokach 30-minutowych: 25 minut pracy w skupieniu i 5 minut przerwy. Po czterech takich cyklach, potrzebujemy dłuższej przerwy ok. 15-, 30-minutowej. Ważne, aby w trakcie pracy minimalizować rozpraszacze z zewnątrz. Szczególnie wskazane jest wyciszenie telefonu. Równie istotne jest efektywne wykorzystanie przerw. Służą one odpoczynkowi organizmu po pracy wykonanej w dużym skupieniu. Dlatego poleca się przewentylowanie pomieszczenia, w którym pracujemy, oderwanie oczu od monitora i spojrzenie w dal, najlepiej na zieleń za oknem, aby oczy odpoczęły. Podczas dłuższych przerw regeneracyjnych, zamiast „przewijania” portali społecznościowych, niezastąpiona jest dobra kawa, herbata czy szklanka wody, drobna przekąska lub lunch i ruch na świeżym powietrzu, najlepiej spacer.

Doświadczeni ludzie mówią, że zmiany są wpisane w nasze życie, a kryzysy mają kluczowe znaczenie dla rozwoju ludzkości. Żeby to zobaczyć, potrzebna jest jednak zmiana dotychczasowej perspektywy na to, co się dzieje w moim życiu. Czasem trzeba coś stracić, aby coś zyskać. Pogodzić się ze stratą i otworzyć na zmianę. Zawsze mogę odkrywać jeszcze głębszy sens tego, co robię, dla kogo robię to, co robię, i z jakich powodów.

Urodził się około 349 r. w Antiochii w Syrii (dzisiaj Antakya na południu Turcji), tam też podejmował posługę kapłańską przez około 11 lat, aż do 397 r., gdy został mianowany biskupem Konstantynopola. W stolicy cesarstwa pełnił posługę biskupią do czasu dwóch wygnań, które nastąpiły krótko po sobie - między 403 a 407 r. Dzisiaj ograniczymy się do spojrzenia na lata antiocheńskie Chryzostoma. W młodym wieku stracił ojca i żył z matką Antuzą, która przekazała mu niezwykłą wrażliwość ludzką oraz głęboką wiarę chrześcijańską. Odbył niższe oraz wyższe studia, uwieńczone kursami filozofii oraz retoryki. Jako mistrza miał Libaniusza, poganina, najsłynniejszego retora tego czasu. W jego szkole Jan stał się wielkim mówcą późnej starożytności greckiej. Ochrzczony w 368 r. i przygotowany do życia kościelnego przez biskupa Melecjusza, przez niego też został ustanowiony lektorem w 371 r. Ten fakt oznaczał oficjalne przystąpienie Chryzostoma do kursu eklezjalnego. Uczęszczał w latach 367-372 do swego rodzaju seminarium w Antiochii, razem z grupą młodych. Niektórzy z nich zostali później biskupami, pod kierownictwem słynnego egzegety Diodora z Tarsu, który wprowadzał Jana w egzegezę historyczno-literacką, charakterystyczną dla tradycji antiocheńskiej. Później udał się wraz z eremitami na pobliską górę Sylpio. Przebywał tam przez kolejne dwa lata, przeżyte samotnie w grocie pod przewodnictwem pewnego „starszego”. W tym okresie poświęcił się całkowicie medytacji „praw Chrystusa”, Ewangelii, a zwłaszcza Listów św. Pawła. Gdy zachorował, nie mógł się leczyć sam i musiał powrócić do wspólnoty chrześcijańskiej w Antiochii (por. Palladiusz, „Życie”, 5). Pan - wyjaśnia jego biograf - interweniował przez chorobę we właściwym momencie, aby pozwolić Janowi iść za swoim prawdziwym powołaniem. W rzeczywistości, napisze on sam, postawiony wobec alternatywy wyboru między trudnościami rządzenia Kościołem a spokojem życia monastycznego, tysiąckroć wolałby służbę duszpasterską (por. „O kapłaństwie”, 6, 7), gdyż do tego właśnie Chryzostom czuł się powołany. I tutaj nastąpił decydujący przełom w historii jego powołania: został pasterzem dusz w pełnym wymiarze! Zażyłość ze Słowem Bożym, pielęgnowana podczas lat życia eremickiego, spowodowała dojrzewanie w nim silnej konieczności przepowiadania Ewangelii, dawania innym tego, co sam otrzymał podczas lat medytacji. Ideał misyjny ukierunkował go, płonącą duszę, na troskę pasterską. Między 378 a 379 r. powrócił do miasta. Został diakonem w 381 r., zaś kapłanem - w 386 r.; stał się słynnym mówcą w kościołach swego miasta. Wygłaszał homilie przeciwko arianom, następnie homilie na wspomnienie męczenników antiocheńskich oraz na najważniejsze święta liturgiczne. Mamy tutaj do czynienia z wielkim nauczaniem wiary w Chrystusa, również w świetle Jego świętych. Rok 387 był „rokiem heroicznym” dla Jana, czasem tzw. przewracania posągów. Lud obalił posągi cesarza, na znak protestu przeciwko podwyższeniu podatków. W owych dniach Wielkiego Postu, jak i wielkiej goryczy z powodu ogromnych kar ze strony cesarza, wygłosił on 22 gorące „Homilie o posągach”, ukierunkowane na pokutę i nawrócenie. Potem przyszedł okres spokojnej pracy pasterskiej (387-397). Chryzostom należy do Ojców najbardziej twórczych: dotarło do nas jego 17 traktatów, ponad 700 autentycznych homilii, komentarze do Ewangelii Mateusza i Listów Pawłowych (Listy do Rzymian, Koryntian, Efezjan i Hebrajczyków) oraz 241 listów. Nie uprawiał teologii spekulatywnej, ale przekazywał tradycyjną i pewną naukę Kościoła w czasach sporów teologicznych, spowodowanych przede wszystkim przez arianizm, czyli zaprzeczenie boskości Chrystusa. Jest też ważnym świadkiem rozwoju dogmatycznego, osiągniętego przez Kościół w IV-V wieku. Jego teologia jest wyłącznie duszpasterska, towarzyszy jej nieustanna troska o współbrzmienie między myśleniem wyrażonym słowami a przeżyciem egzystencjalnym. Jest to przewodnia myśl wspaniałych katechez, przez które przygotowywał katechumenów na przyjęcie chrztu. Tuż przed śmiercią napisał, że wartość człowieka leży w „dokładnym poznaniu prawdziwej doktryny oraz w uczciwości życia” („List z wygnania”). Te sprawy, poznanie prawdy i uczciwość życia, muszą iść razem: poznanie musi się przekładać na życie. Każda jego mowa była zawsze ukierunkowana na rozwijanie w wierzących wysiłku umysłowego, autentycznego myślenia, celem zrozumienia i wprowadzenia w praktykę wymagań moralnych i duchowych wiary. Jan Chryzostom troszczył się, aby służyć swoimi pismami integralnemu rozwojowi osoby, w wymiarach fizycznym, intelektualnym i religijnym. Różne fazy wzrostu są porównane do licznych mórz ogromnego oceanu: „Pierwszym z tych mórz jest dzieciństwo” (Homilia 81, 5 o Ewangelii Mateusza). Rzeczywiście, „właśnie w tym pierwszym okresie objawiają się skłonności do wad albo do cnoty”. Dlatego też prawo Boże powinno być już od początku wyciśnięte na duszy, „jak na woskowej tabliczce” (Homilia 3, 1 do Ewangelii Jana): w istocie jest to wiek najważniejszy. Musimy brać pod uwagę, jak ważne jest, aby w tym pierwszym etapie życia człowiek posiadł naprawdę te wielkie ukierunkowania, które dają właściwą perspektywę życiu. Dlatego też Chryzostom zaleca: „Już od najwcześniejszego wieku uzbrajajcie dzieci bronią duchową i uczcie je czynić ręką znak krzyża na czole” (Homilia 12, 7 do Pierwszego Listu do Koryntian). Później przychodzi okres dziecięcy oraz młodość: „Po okresie niemowlęcym przychodzi morze okresu dziecięcego, gdzie wieją gwałtowne wichury (…), rośnie w nas bowiem pożądliwość…” (Homilia 81, 5 do Ewangelii Mateusza). Potem jest narzeczeństwo i małżeństwo: „Po młodości przychodzi wiek dojrzały, związany z obowiązkami rodzinnymi: jest to czas szukania współmałżonka” (tamże). Przypomina on cele małżeństwa, ubogacając je - z odniesieniem do cnoty łagodności - bogatą gamą relacji osobowych. Dobrze przygotowani małżonkowie zagradzają w ten sposób drogę rozwodowi: wszystko dzieje się z radością i można wychowywać dzieci w cnocie. Gdy rodzi się pierwsze dziecko, jest ono „jak most; tych troje staje się jednym ciałem, gdyż dziecko łączy obie części” (Homilia 12, 5 do Listu do Kolosan); tych troje stanowi „jedną rodzinę, mały Kościół” (Homilia 20, 6 do Listu do Efezjan). Przepowiadanie Chryzostoma dokonywało się zazwyczaj podczas liturgii, w „miejscu”, w którym wspólnota buduje się Słowem i Eucharystią. Tutaj zgromadzona wspólnota wyraża jeden Kościół (Homilia 8, 7 do Listu do Rzymian), to samo słowo jest skierowane w każdym miejscu do wszystkich (Homilia 24, 2 do Pierwszego Listu do Koryntian), zaś komunia Eucharystyczna staje się skutecznym znakiem jedności (Homilia 32, 7 do Ewangelii Mateusza). Jego plan duszpasterski był włączony w życie Kościoła, w którym wierni świeccy przez fakt chrztu podejmują zadania kapłańskie, królewskie i prorockie. Do wierzącego laika mówi: „Również ciebie chrzest czyni królem, kapłanem i prorokiem” (Homilia 3, 5 do Drugiego Listu do Koryntian). Stąd też rodzi się fundamentalny obowiązek misyjny, gdyż każdy w jakiejś mierze jest odpowiedzialny za zbawienie innych: „Jest to zasada naszego życia społecznego (…) żeby nie interesować się tylko sobą” (Homilia 9, 2 do Księgi Rodzaju). Wszystko dokonuje się między dwoma biegunami, wielkim Kościołem oraz „małym Kościołem” - rodziną - we wzajemnych relacjach. Jak możecie zauważyć, Drodzy Bracia i Siostry, ta lekcja Chryzostoma o autentycznej obecności chrześcijańskiej wiernych świeckich w rodzinie oraz w społeczności pozostaje również dziś jak najbardziej aktualna. Módlmy się do Pana, aby uczynił nas wrażliwymi na nauczanie tego wielkiego Nauczyciela Wiary.