Reklama

Porady

Prawnik wyjaśnia

Prawo odmowy zeznań

Niedziela Ogólnopolska 46/2022, str. 49

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W jakiej sytuacji mogę odmówić składania zeznań? Kuzyni mają sprawę karną, obawiam się, że moje zeznania mogą zaszkodzić któremuś z nich.

Odpowiedź eksperta
Prawo odmowy zeznań przysługuje osobie najbliższej dla oskarżonego, nawet w razie ustania małżeństwa lub przysposobienia. Przysługuje ono także świadkowi, który w innej toczącej się sprawie jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zeznania świadka są jednym z podstawowych środków dowodowych stosowanych w postępowaniu karnym. W myśl Kodeksu postępowania karnego każda osoba, która zostanie wezwana, ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania. Od tej reguły istnieje jednak szereg wyjątków.

Prawo odmowy składania zeznań przysługuje, jak wspomniano, osobie najbliższej dla oskarżonego. Za taką uważa się małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwo, powinowatych w tej samej linii lub tym samym stopniu, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz jego małżonka, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu.

Wyliczając dokładniej, za osobę najbliższą dla oskarżonego uznawani są:

• małżonek;

• krewni w linii prostej, czyli:

a) wstępni – rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.;

b) zstępni – dzieci, wnuki, prawnuki itd.;

• krewni w linii bocznej – rodzeństwo, w tym także rodzeństwo przyrodnie;

Reklama

• powinowaci w linii prostej, czyli:

wstępni – ojczym, mąż babki, prababki, macocha, żona dziadka lub pradziadka, a także rodzice, dziadkowie, pradziadkowie małżonka; oraz zstępni – zięć, synowa, dzieci wnuków, prawnuków własnych oraz dzieci, w tym pasierb oraz pasierbica, wnuki i prawnuki małżonka;

• powinowaci w linii bocznej – rodzeństwo małżonka (szwagier, bratowa), mąż siostry, żona brata;

• przysposabiający i jego małżonek lub przysposobiony i jego małżonek;

• osoby pozostające we wspólnym pożyciu i to bez względu na charakter tego pożycia. Warunkiem jest jedynie to, że wspólne pożycie trwa.

Odnosząc się konkretnie do zadanego pytania: Sąd Najwyższy wskazał, że kuzyn oskarżonego nie jest dla niego osobą najbliższą w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego.

Jednak od prawa do odmowy składania zeznań należy odróżnić prawo do odmowy odpowiedzi na pytanie. Dotyczy to sytuacji, w których odpowiedź mogłaby narazić świadka lub jego najbliższą rodzinę na odpowiedzialność za przestępstwo albo przestępstwo skarbowe. Odmowa ta nie dotyczy całości zeznań, a jedynie odpowiedzi na konkretne pytanie.

Kodeks postępowania karnego przewiduje też możliwość zwolnienia świadka z obowiązku składania zeznań lub odpowiedzi na pytanie w przypadku, gdy oskarżony jest osobą pozostającą z nim w szczególnie bliskim stosunku osobistym. Przez „szczególnie bliski stosunek osobisty” rozumie się relację zachodzącą między dwiema osobami, bliższą niż stosunek towarzyski.

2022-11-07 11:59

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Od jutra zmiany w kodeksie karnym

[ TEMATY ]

prawo

przestępstwo

byrev

W czwartek 13 lipca wejdzie w życie nowelizacja kodeksu karnego, wprowadzająca prawny obowiązek zgłaszania organom ścigania przypadków wykorzystania seksualnego małoletnich. Zmiany polskiego prawa karnego w tym zakresie wpłynęły także na odpowiednio dostosowane wytyczne Episkopatu Polski w przypadku oskarżeń duchownych o molestowanie osób poniżej 18. roku życia.

Na zebraniu plenarnym w Zakopanem w czerwcu polscy biskupi dokonali korekty wytycznych Episkopatu, zgodnej z nowelizacją kodeksu karnego, która wprowadza prawny obowiązek zgłaszania do organów ścigania przypadków wykorzystania seksualnego małoletnich. Zmiany te wchodzą w życie 13 lipca.
CZYTAJ DALEJ

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

CZYTAJ DALEJ

Kaczyński: osobiście poparłbym ogólnopolski zakaz sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych

2025-09-24 13:04

[ TEMATY ]

alkohol

zakaz

Jarosław Kaczyński

Karol Porwich/Niedziela

Jarosław Kaczyński

Jarosław Kaczyński

Prezes PiS Jarosław Kaczyński powiedział, że osobiście poparłby zakaz sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych na terenie całej Polski. Zastrzegł, że obecnie może to powiedzieć jedynie we własnym imieniu, bo „to kwestia decyzji partii”.

Kaczyński został w środę zapytany na korytarzu sejmowym, czy sprzedaż alkoholu w Polsce powinna zostać ograniczona. - W tej chwili spożycie alkoholu jest zdecydowanie zbyt wysokie, natomiast metoda walki z pijaństwem po prostu, alkoholizmem, to jest sprawa zawsze sporna - stwierdził.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję