Górale z całego świata i Państwo, którzy na ten Festiwal przychodzili, pokazali, jak powinno się zachować: jak współczuć, jak być prawdziwą wspólnotą, jak się wzajemnie w każdej sytuacji w życiu wspierać. Zakopane zdało ten egzamin wspólnie z wami, bo potrafiliśmy wczoraj z otwartym sercem pomagać tym, którzy potrzebowali tej pomocy – powiedział do zgromadzonych na zakończenie Festiwalu Leszek Dorula, burmistrz Zakopanego, nawiązując do tragicznego zdarzenia, do którego doszło w Tatrach w przeddzień finału 51. Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich.

W trakcie zakończenia Festiwalu górale z całego świata na deskach sceny namiotu festiwalowego wykonali żałobne utwory ludowe, aby oddać cześć osobom, które nie przeżyły wypadku w górach. Ceremonia rozpoczęła się modlitwą w intencji ofiar i poszkodowanych, a na scenie zabłysnęło symboliczne światło świec.

W uroczystym finale wzięli udział posłowie Barbara Bartuś oraz Edward Siarka, przedstawiciele Związku Podhalan oraz dyrektor Departamentu Narodowych Instytucji Kultury w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Agnieszka Komar-Morawska, która odczytała list od wicepremiera, ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego. Z kolei Jan Piczura, radny Sejmiku Wojewódzkiego, wręczył burmistrzowi Zakopanego medal Polonia Minor, przyznawany za szczególne osiągnięcia w dziedzinie rozpowszechniania i popularyzacji idei samorządności oraz za działalność na rzecz Małopolski.

Uczestnicy i jurorzy

Wśród uczestników popularyzujących góralski folklor znalazły się zespoły z Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier, Turcji, Włoch, Bułgarii, Macedonii, Serbii i Nepalu. Zostały one ocenione w trzech kategoriach: w formie tradycyjnej, w formie artystycznie opracowanej oraz w formie stylizowanej. W jury zasiedli: przewodnicząca dr Bożena Lewandowska – etnomuzykolog z Instytutu Muzykologii UJ (Polska), a także członkowie: mgr Miklós Braun (Węgry), mgr Jozef Burić (Słowacja), dr Mircea Cimpeanu (Rumunia), dr Evgenia Grancharova (Bułgaria), doc. Bülent Kurtişoglu (Turcja), prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Przerembski, prof. IS PAN (Polska), mgr Didier Bernard (Francja), Juan Luis Unzurrunzaga (Hiszpania), mgr Halina Maciata Lasak (Polska) oraz sekretarz komisji Ewa Piszczek.

Przewodnicząca jury dr Bożena Lewandowska w rozmowie z „Niedzielą” informuje: – Niektóre zespoły trafiły na swój dzień i zdobyły bardzo wysoką ocenę, ponieważ świetnie zatańczyły oraz zaśpiewały. Inne miały słabszy dzień i wypadły gorzej. Nie wynika to z braku umiejętności, gdyż prawie zawsze są to bardzo dobre zespoły, którym ciężko jest cokolwiek zarzucić. Po prostu inni w danym momencie byli lepsi – stwierdza przewodnicząca jury i dodaje z uśmiechem: – Dla mnie ten festiwal jest spotkaniem z różnymi tradycjami muzycznymi. Bardzo lubię tu przyjeżdżać również z tego względu, że uwielbiam spotkania z ludźmi, którzy są zaangażowani w festiwal: górale, koledzy z jury i wszyscy uczestnicy.

Zwycięzcy

Zdobywcami złotych ciupag zostały zespoły: „Breznichanki” z Bułgarii oraz „Śwarni” z Nowego Targu (kat. tradycyjna), a także „Muzsla Folk Dance Ensemble” z Węgier (kat. stylizowana). Srebrne ciupagi powędrowały do zespołów: „Wierchy” z Milówki i „Skalnik” z Kamionki Wielkiej (kat. tradycyjna) oraz „Oćovan” ze Słowacji (kat. stylizowana). Brązowe ciupagi otrzymały zespoły: „Kyczera” z Legnicy (kat. artystycznie opracowana), a także „Kalkedon Dance and Sports Club Association” z Turcji i „Prykarpattia” z Ukrainy (kat. stylizowana). Parzenice Góralskie będące wyróżnieniem regulaminowym powędrowały do dwóch zespołów. Pierwszym z nich był Zespół „Studio Folklor” z Republiki Macedonii Północnej – za żywiołową prezentację tańców swojego regionu. Drugie wyróżnienie otrzymał Zespół „Le Tradizioni” z Włoch – za prezentację tradycyjnych instrumentów muzycznych.

Przydzielone zostały również nagrody specjalne. Jedną z nich była nagroda im. prof. Romana Reinfussa oraz Statuetka Żelaznego Kohuta, którą za autentyzm, wierność tradycji oraz prezentację obrzędów i zwyczajów w formie autentycznej otrzymał zespół „Skalnik” z Polski. Nagrodę, która wynosiła 5 tys. zł, zainicjowało i ufundowało Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu. Wręczona została przez córkę prof. Romana Reinfussa – Krystynę Reinfuss-Janusz oraz dyrektora MCK Sokół, Antoniego Malczaka. Kolejną nagrodę specjalną, która trafiła w ręce zespołu z Nepalu, przyznał burmistrz Zakopanego Leszek Dorula.

Ogłoszono także wyniki głosowania dziennikarskiego. Jego rozstrzygnięcie zagwarantowało zespołowi z Węgier nagrodę im. Kazimierza Strachanowskiego „Ciupagę ze Zbyrkadłami” za żywiołowy i pełen ekspresji taniec. Wręczyli ją Klaudia Majerczyk z TVP Kraków oraz kierownik Biura Prasowego Anna Karpiel-Semberecka. Najpiękniejszą Góralką i Najśwarniejszym Góralem tegorocznego Festiwalu zostali Katarzyna Pazgan i Jan Dobosz. Najlepszym Zespołem Góralskim okrzyknięto Zespół Regionalny „Skalnik” z Kamionki Wielkiej.

Gospodarze i organizatorzy

Specjalne podziękowania otrzymały Zespoły „Giewont” i „Klimki” jako gospodarze Festiwalu oraz zespoły, które przygotowały Dni Narodowe, a także Zarząd Główny Związku Podhalan i zakopiański oddz. Związku Podhalan, będące organizatorami Dnia Górali Polskich. W skład tegorocznej Rady Artystycznej, pracującej nad przygotowaniem oraz przebiegiem wydarzenia, wspólnie z dyrektor Festiwalu Joanną Staszak, weszli: Maria Frączysta, Katarzyna Stachoń-Groblowy, Tomasz Galica, Zofia Kubiniec-Stanuch i Szymon Bafia.

Honorowy patronat nad cyklicznym międzynarodowym wydarzeniem objęli: prezydent RP Andrzej Duda oraz jego małżonka Agata Kornhauser-Duda. Głównym partnerem organizatorów był Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Festiwal został także dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.